واتیکان کجاست؟ حقایق و نکات جالب درباره واتیکان

سفر به واتیکان، همیشه برای گردشگران کنجکاو و مسیحیان، جالب‌توجه بوده است. شاید تنها عده کمی بدانند که واتیکان مانند هر کشور مستقل دیگری، قوانین خاص خودش را دارد. به همین علت در این مطلب از لست‌سکند، قرار است شما را با حقایق و نکات جالبی درباره کشور واتیکان آشنا کنیم تا واتیکان را به‌خوبی بشناسید.

واتیکان کجاست؟

برای برخی سؤال پیش می‌آید که واتیکان کجاست یا حتی واتیکان چیست؟ واتیکان جایگاه کلیسای کاتولیک و یک دولت‌شهر مستقل درون یکی از مشهورترین شهرهای اروپا، یعنی رم است؛ بنابراین اگر با تور رم سفر کنید، می‌توانید از این کشور کوچک هم دیدن کنید. این شهر که به‌عنوان کشوری مستقل شناخته می‌شود، هنوز برای بسیاری از مسیحیان و غیرمسیحیان یک معماست و بازدید از آن هنگام سفر به رم، ارزشمند است. حدود هزار نفر، این قلمرو را خانه خود می‌نامند که یکی از این افراد، رهبر کاتولیک‌های جهان، یعنی پاپ است.

نقشه کشور واتیکان

خلاصه‌ای درباره واتیکان

• پایتخت واتیکان: واتیکان سیتی
• جمعیت واتیکان: 764 نفر
• مساحت واتیکان: 44 هکتار
• پاپ در کدام شهر زندگی می‌کند؟: واتیکان سیتی

آیا واتیکان کشور است؟

کشور واتیکان که در دل پایتخت ایتالیا یعنی رم واقع شده است، کوچک‌ترین کشور جهان به شمار می‌رود؛ اما این به معنای آن نیست که خلوت‌ترین کشور جهان هم باشد. گرچه طبق سرشماری سال 2017 که از مردم واتیکان صورت گرفت، تنها حدود هزار نفر در واتیکان اقامت داشتند؛ اما این محاسبات درباره گردشگران کاملاً متفاوت است و سالانه پنج میلیون بازدیدکننده به این کشور سفر می‌کنند و ضمن بازدید از جاهای دیدنی ایتالیا، از واتیکان هم دیدن می‌کنند.

جاذبه‌های گردشگری واتیکان

جاهای دیدنی واتیکان، مجموعه‌ای از برجسته‌ترین آثار هنری و معماری دنیا است. این سرزمین مقدس، قلب کلیسای کاتولیک و محل اقامت پاپ، هر ساله میلیون‌ها گردشگر را به خود جذب می‌کند. در ادامه، با 2 مورد از مهم‌ترین جاهای دیدنی واتیکان آشنا می‌شوید که بازدید از آن‌ها تجربه‌ای فراموش‌نشدنی خواهد بود.

نکروپولیس

نکروپولیس، یکی از اسرارآمیزترین بخش‌های زیرزمینی واتیکان است که در زیر کلیسای سنت پیتر قرار دارد. این منطقه باستانی در واقع یک گورستان رومی متعلق به قرن اول میلادی است و به باور بسیاری، آرامگاه اصلی پطرس مقدس، یکی از حواریون مسیح، در همین‌جا قرار دارد. فضای نکروپولیس با گذرگاه‌های باریک، مقبره‌های سنگی و نقاشی‌های دیواری کهن، تصویری زنده از باورهای مذهبی و فرهنگ تدفین روم باستان ارائه می‌دهد. بازدید از این مکان تنها با تورهای رسمی و محدود امکان‌پذیر است و به‌دلیل شرایط ویژه‌اش، تجربه‌ای منحصربه‌فرد و عمیق از تاریخ مسیحیت به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد. سکوت و فضای معنوی این مکان، آن را به یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های فرهنگی و مذهبی واتیکان تبدیل کرده است.

موقعیت نکروپولیس

پل سنت آنجلو

پل سنت آنجلو (Ponte Sant’Angelo) یکی از دیدنی‌ترین پل‌های شهر رم است که در نزدیکی واتیکان و بر فراز رود تیبر قرار دارد. این پل تاریخی در قرن دوم میلادی به دستور امپراتور هادریان ساخته شد تا مسیر دسترسی به آرامگاه خودش که امروزه با نام قلعه سنت آنجلو شناخته می‌شود، فراهم شود. ستون‌ها و مجسمه‌های باشکوه فرشتگان که توسط شاگردان برنینی طراحی شده‌اند، جلوه‌ای معنوی و هنری به این پل بخشیده‌اند. امروزه پل سنت آنجلو نه‌تنها مسیری برای عبور، بلکه مکانی محبوب برای قدم‌زدن، عکاسی و تأمل در تاریخ و معماری رم محسوب می‌شود. ترکیب معماری کلاسیک با چشم‌انداز واتیکان، این پل را به یکی از نمادهای فرهنگی و گردشگری رم تبدیل کرده است.

موقعیت پل سنت آنجلو

بهترین زمان سفر به واتیکان

بهترین زمان برای سفر به واتیکان، به عوامل مختلفی از جمله آب‌وهوا، حجم گردشگران و رویدادهای مذهبی بستگی دارد. از آوریل تا ژوئن یکی از ایدئال‌ترین زمان‌ها برای بازدید از واتیکان است؛ چرا که هوا در این بازه معتدل، طبیعت سرزنده و ازدحام گردشگران نسبتاً کمتر است. فصل پاییز نیز، به‌ویژه در ماه‌های سپتامبر و اکتبر، هوای مطلوبی دارد و می‌توان از جاذبه‌های واتیکان با آرامش بیشتری دیدن کرد.

ماه‌های زمستان، به‌ویژه ژانویه و فوریه، اگرچه خنک و گاه بارانی هستند؛ اما به‌دلیل کاهش محسوس گردشگران، امکان بازدید بدون صف‌های طولانی فراهم می‌شود. توصیه می‌کنیم از بازدید در تعطیلات مذهبی بزرگ مانند کریسمس یا عید پاک که ازدحام به اوج می‌رسد، خودداری کنید تا تجربه‌ای آرام‌تر و مؤثرتر داشته باشید

شهروندان واتیکان

ازآنجایی‌که در واتیکان بیمارستانی وجود ندارد تا مادران باردار آنجا زایمان کنند، هیچ شخصی نمی‌تواند شهروند متولد واتیکان باشد. اگر هم شخص صاحب‌منصبی در واتیکان کار داشته باشد، به او تابعیتی موقت داده می‌شود تا در مدتی که در واتیکان حضور دارد، بتواند کارهای خود را انجام دهد. پس از پایان انجام کار شخص صاحب‌منصب، تابعیت از وی سلب می‌شود.

تنها اثر امضاشده از میکل‌آنژ در واتیکان

آثار میکل‌آنژ در همه جای واتیکان وجود دارد؛ اما مجسمه مرمری پیه‌تا به‌گونه دیگری خاص است؛ زیرا امضای شخص میکل‌آنژ را دارد. مجسمه مرمری پیه‌تا شمایلی از مریم مقدس را نشان می‌دهد که پیکر بی‌جان عیسی مسیح را در آغوش گرفته است. با کمی دقت می‌توانید نام میکل‌آنژ را روی نواری که از بدن مریم مقدس رد شده است، ببینید. این مجسمه در کلیسای سنت پیتر کشور واتیکان قرار گرفته است.

مجسمه‌های معروف دنیا کدام‌اند؟

رسانه شخصی واتیکان

واتیکان مانند یک کشور مستقل، روزنامه، ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی خود را دارد و برنامه‌های خودش را پخش می‌کند. اغلب برنامه‌های تلویزیون واتیکان هم مربوط به گردشگری در این منطقه می‌شود. اخبار روزانه کاتولیک هم از طریق ایستگاه رادیویی در سطح جهان پخش می‌شود.

واتیکان، کشور بدون زندان

از واتیکان می‌توان به‌عنوان تنها کشوری در جهان یاد کرد که هیچ زندانی در آن وجود ندارد؛ اما سلول‌هایی برای بازداشت موقت افراد و بازجویی در آن ایجاد شده است. بااین‌حال ممکن است سؤال پیش بیاید که تکلیف مجرمان در واتیکان چه می‌شود. طبق معاهده لاتِران، مجرمان این منطقه به زندان‌های ایتالیا منتقل می‌شوند تا دوران محکومیتشان را آنجا بگذرانند.

واتیکان و کوچک‌ترین مسیر ریلی جهان

مسیر ریلی که برای قطارهای واتیکان وجود دارد بسیار کوتاه است. در واتیکان فقط دو مسیر ریلی 300 متری با یک ایستگاه وجود دارد. البته از این مسیر برای جابه‌جایی کالا استفاده می‌شود و به‌ندرت برای حمل‌ونقل مسافران و مردم واتیکان به کار گرفته می‌شود.

تنها کشور میراث جهانی یونسکو

همان‌طور که در مطلب معرفی آثار ثبت‌شده ایتالیا در یونسکو خواندید، هیچ کشوری به‌اندازه ایتالیا آثار ثبت‌شده در یونسکو ندارد؛ اما جالب است بدانید واتیکان به‌عنوان یک سرزمین مستقل تنها کشوری است که به‌عنوان یک میراث ثبت‌شده در یونسکو شناخته می‌شود. به همین دلیل هم بسیاری از مردم دنیا تمایل دارند تا با تور ایتالیا از این کشور کهن بازدید کنند و آثار تاریخی مشهورش را از نزدیک ببینند.

زندگی پاپ‌های کاتولیک در واتیکان

بیشتر مردم، حتی آن‌هایی که مسیحی نیستند هم می‌دانند که نام کشور واتیکان به نام کلیسای کاتولیک گره خورده است. این کلیسا سکونتگاه پاپ است که در رأس کلیسای کاتولیک نشسته است؛ اما جالب اینجاست بدانید که پاپ‌های کاتولیک همیشه در واتیکان سکونت نداشته‌اند.

طبق نوشته وبسایت romeactually.com، در گذشته پاپ‌ها در مناطق دیگری از ایتالیا مانند آسیسی، پروجا، تیوولی و فِرِنتینو زندگی می‌کرده‌اند. در سده 13 میلادی، کلیسای کاتولیک در آوینیون کشور فرانسه برپا شد؛ زیرا درگیری بین خانواده‌های اشراف، رُم را به شهر ناامنی تبدیل کرده بود.

پاپ، یک حاکم تمام‌عیار

آقای سرجیو ماتارلا، رئیس‌جمهور فعلی کشور ایتالیاست؛ اما ازآنجایی‌که کشور واتیکان رسماً یک دولت‌شهر مستقل به شمار می‌رود، تحت فرمان دولت ایتالیا نیست. در واقع پاپ، حاکم کشور واتیکان است. او کنترل کامل قضایی، اجرایی و مقننه بر دولت خودش دارد و این یعنی پاپ یک حاکم تمام‌عیار است. در طول تاریخ اروپا، حاکم‌های تمام‌عیار و مطلق بسیاری وجود داشته‌اند که یکی از مشهورترین آن‌ها لوئیس چهاردهم فرانسه بود؛ اما درحال‌حاضر، پاپ تنها حاکم مطلقی است که در این قاره باقی‌ مانده است.

تأیید فیلم اسکای فال توسط واتیکان

طبق گزارش روزنامه واتیکان، فیلم سینمایی اسکای فال که یکی از قسمت‌های فرانچایز مشهور جیمز باند یا همان مأمور 007 است، توسط دولت واتیکان تأیید شده است. واتیکان درباره این فیلم گفته که کمتر کلیشه‌ای و کمتر درباره لذت‌های زندگی است.

فوتبال؛ ورزش ملی واتیکان

کشور واتیکان دقیقاً مانند دیگر کشورهای جهان یک ورزش ملی رسمی ندارد؛ اما اگر داشت، همان ورزشی بود که اغلب ایتالیایی‌ها عاشق آن هستند؛ یعنی فوتبال. کارکنان و کارمندان کشور واتیکان این ورزش را بازی می‌کنند و حتی تیم خودشان را دارند. این تیم بسیار انحصاری است و هرکسی نمی‌تواند عضو باشگاه شود. لباس تیم فوتبال واتیکان رنگ‌های زرد، آبی و سفید دارد. این‌ها رنگ‌هایی هستند که در لباس دیگر کارکنان کشور واتیکان مانند کارگران اداره پست و افسران پلیس هم دیده می‌شود.

ارتش شخصی واتیکان

ممکن است کشور واتیکان خیلی از چیزهایی را که دیگر کشورهای مستقل دارند، نداشته باشد؛ اما ارتش را دارد. ارتش واتیکان که با نام پاسداران اسقفی سوئیسی (Pontifical Swiss Guard) شناخته می‌شود، یکی از کوچک‌ترین ارتش‌های دنیاست. این ارتش تنها 135 نفر نیروی نظامی دارد و در سال 1506 برای محافظت از پاپ تأسیس شد.

در کشور واتیکان، نظامیان ارتش اسقفی سوئیسی از روی لباس فرم رنسانسی‌شان به‌راحتی شناسایی می‌شوند. همه این نظامیان مرد و کاتولیک هستند و توسط ارتش کشور سوئیس آموزش دیده‌اند و قدشان بلندتر از 174 سانتی‌متر است. همان‌طور که در تصویر می‌بینید، ارتش واتیکان یکی از عجیب‌ترین یونیفرم‌های جهان را بر تن می‌کند.

پاپ زن در واتیکان

برای کسانی که با قوانین و چارچوب‌های مسیحیت کاتولیک آشنا نیستند، باید بگوییم که در این آیین، کشیش‌ها همیشه از مردان انتخاب می‌شدند. البته پاپ هم همیشه باید مرد باشد؛ بنابراین بسیار تعجب‌برانگیز می‌شود اگر طبق روایاتی بفهمیم زمانی در قرون‌وسطا یک پاپ زن وجود داشته است. آن‌طور که می‌گویند پاپ جُوئان خانمی بود که هویت اصلی‌اش را پنهان کرد و با نام مردانه‌ «جان» خودش را به دیگران معرفی کرد. هنگامی به زن بودن او پی برده شد که در یک جاده نزدیک آمفی‌تئاتر کلوسئوم، نوزادی به دنیا آورد و پس‌ از آن نیز به مرگ محکوم شد. می‌توانید تصویری از پاپ جوئان مربوط به پیش از به دنیا آمدن نوزادش را بالای مقبره سنت پیتر در کلیسای سنت پیتر واتیکان ببینید.

ممنوعیت فرزند در واتیکان

مقامات عالی‌رتبه کلیسای کاتولیک ازجمله پاپ، اجازه ازدواج کردن ندارند؛ بنابراین فرزند داشتن برای کسانی که در کلیسا مقامی دارند، ممنوع است؛ اما منابعی ادعا می‌کنند که برخی از پاپ‌ها در طول تاریخ فرزند داشته‌اند و پدر بوده‌اند. پاپ بورجیا که با نام الکساندر ششم نیز شناخته می‌شود، یکی از این افراد بوده است. هنگامی که او کاردینال بود، یعنی یک مقام پایین‌تر از پاپ بود، صاحب سه پسر و یک دختر شد. از دیگر پاپ‌هایی که فرزند داشتند، می‌توان به پاپ ژولیوس دوم و پاپ پاول سوم اشاره کرد.

ممنوعیت طلاق در واتیکان

منطقی است که قوانین کشور واتیکان به قوانین و سنت‌های کلیسای کاتولیک گره خورده باشد. به همین دلیل طلاق گرفتن در این کشور ممنوع است. مانند کشور فیلیپین، واتیکان هم از معدود کشورهای جهان است که هیچ قانونی برای صدور حکم طلاق در آن وجود ندارد.

لغو و ابطال صحت ازدواج، طبق قوانین کشور واتیکان ممکن است؛ اما افراد برای طلاق گرفتن باید به کشور دیگری بروند. ممنوعیت طلاق توسط آیین کاتولیک باعث شده بود تا پادشاه منفور، هنری هشتم، کلیسای انگلیس را پایه‌گذاری کند؛ کلیسایی که به او اجازه طلاق گرفتن می‌داد.

واتیکان با بالاترین آمار جرم‌وجنایت دنیا

شاید فکر کنید که یک ایالت مذهبی و مقدس، آمار جرم‌وجنایت بسیار کمی داشته باشد؛ اما طبق اسناد، کشور واتیکان بیشترین آمار جرم‌وجنایت را برای خود ثبت کرده است. البته این آمارها به این حقیقت هم مربوط هستند که در محیط کوچک این کشور، افراد زیادی رفت‌وآمد می‌کنند و واتیکان همیشه شلوغ است؛ اما اگر کمی حواستان را جمع‌تر کنید، می‌توانید در این کشور نسبتاً ایمن بمانید؛ زیرا تنها جرائم جزئی مانند جیب‌بری، سرقت از مغازه و کیف‌قاپی در این منطقه اتفاق می‌افتند. در دیگر نقاط گردشگری مشهور اروپا مانند معبد پارتنون یونان و برج ایفل در فرانسه هم جیب‌بری و سایر جرائم جزئی مشاهده می‌شود.

واتیکان تنها ایالت پاپی

شاید تصور کنید که زبان رسمی کشور واتیکان باید ایتالیایی باشد؛ چراکه قلمروی آن در دل پایتخت ایتالیا واقع شده است؛ اما زبان رسمی واتیکان، لاتین است. کشور واتیکان تنها نقطه در جهان است که عابربانک‌هایش به زبان لاتین هستند. بیشتر جمعیت کشور واتیکان را کشیش‌ها و راهبه‌های کاتولیک تشکیل می‌دهند و این افراد از سرتاسر جهان به این کشور مهاجرت می‌کنند. گرچه زبان‌هایی مانند ایتالیایی، فرانسوی و اسپانیایی در این کشور به کار برده می‌شوند؛ اما زبان رسمی واتیکان، لاتین است.

خودپرداز شخصی واتیکان

ازآنجایی‌که زبان رسمی واتیکان، زبان لاتین است، تعجبی ندارد که دستگاه‌ خودپرداز بانک واتیکان به زبان لاتین باشد. لاتین، زبان رسمی واتیکان است و همچنان در برخی از جاهای این منطقه مثل مقر کلیسای کاتولیک واقع در رم به این زبان صحبت می‌شود. وقتی با تور اروپا به این کشور سفر می‌کنید، بهتر است حواستان به این نکته باشد.

سخن آخر 

در این مطلب شما را با حقایقی جالب واتیکان، کوچک‌ترین کشور جهان، آشنا کردیم. واتیکان بااینکه بدون هیچ مرز مستقلی در ایتالیا واقع شده است، اما به‌عنوان یک کشور جداگانه شناخته می‌شود. همچنین واتیکان یکی از کشورهای توریستی به شمار می‌رود که سالانه چندین برابر جمعیت خود میزبان گردشگران زیادی از نقاط مختلف دنیاست. اگر تاکنون به کشور واتیکان سفر کرده‌اید، چه نکاتی را به مسافران واتیکان توصیه می‌کنید؟