بندر قدیمی تیس سابقه ای چندین هزارساله داره. وجود آثار تاریخی کهن از قبیل قلعه ها، قبور و....حاکی از وجود تمدنی بسیار قدیمی در این محل است که بسیاری از این آثار مورد شناسایی قرار گرفته اند. پرتغالیها نخستین کشور استعماری بودند که بر چابهار و تیس تسلط یافتند و تا سال ۱۰۳۱ ه.ق چیرگی خود را حفظ کردند. انگلیسیها بعد از پرتغالیها به این منطقه وارد شدند. اما امروزه تیس روستایی بیش نیست که در محدوده منطقه آزاد چابهار قرار گرفته و در مسیر ارتباطی چابهار - کنارک توجه هر مسافری را به خود جلب می کند، رودخانه لاوری از میان روستا می گذرد. بلندی های چندی مانند کوه های شهباز، پیلبند و لاوری، روستای تیس را احاطه کرده است. این روستا آب و هوای گرم و خشک دارد. روستای تیس از مراکز عمده سوزن دوزی است که بیشتر از سوی زنان روستا تولید می شود. این روستا دژی به نام قلعه پرتغالی ها دارد که از دیدگاه دیرینگی و نوع معماری شایان توجه است ولی هم اکنون ویرانه ای از آن به جای مانده است. همچنین ساحل شنی و کوه های بسیار زیبایی دارد.
روستای باستانی تیس در گذشته یکی از مهمترین بنادر ایران و مهمترین بندرگاه ناحیه تاریخی مکران بوده است. بازرگانان در آن دوره کالاهای مورد نیاز را از آسیای شرقی و هند، از طریق این بندر به دیگر نقاط خاورمیانه، آسیای میانه و قفقاز ارسال میکردند. جایگاه روستای تیس بهعنوان بندر در برخی دورههای اسلامی نیز حفظ شده که در این زمان آن را تیز مینامیدند.
از آنجا که نام روستا در کتابهای مرتبط به جنگها و فتوحات اسکندر مقدونی آمده است، میتوان قدمت آن را حدود ۲۵۰۰ سال پیش دانست. در حوالی قرن ده مردم روستا به دین اسلام گرویدند. در اواخر سده ۱۰ و اوایل سده ۱۱ قمری، ورود پرتغالیها به خلیج فارس و دریای عمان، میرجیند، یکی از سرداران ناحیه ساحلی مکران را به ایستادگی در برابر آنها واداشت، در آن دوره پرتغالیها قلعهای ساختند که امروزه میتوان بقایای آن را در این روستا پیدا کرد.
تیس آثار تاریخی قابل توجهی دارد که از آن جمله میتوان به گورستان جن تیس، مسجد جامع تیس، مجموعه غارهای بان مسیتی، قلعه پیروز گت، قلعه انوشیروان، آرامگاه سید غلام رسول، قلعه پرتغالیهای تیس و بندر صیادی تیس اشاره کرد. این جاذبههای فاصله زیادی با یکدیگر ندارند و با برنامهریزی میتوانید یکروزه از تمام آنها بازدید کنید.
روستای تیس با قدمتی 2500 ساله مربوط به زمان هخامنشیان یکی از جاذبههای دیدنی چابهاره. این روستا از قدیم بندری مهم بوده و در حال حاضر هم اسکله زیبایی داره که هر صبح ماهیگیرها ماهیهاشون رو در کنار اسکله عرضه میکنن. روستای تیس دارای جاذبههای فراوانی مانند قبرستان قدیمی وعجیب وغریب، غارهای سه گانه بان مسیتی که یکی از اونها قدمتی تاریخی داره و دوتای دیگه دستکنده، مسجد جام تاریخی، باغ گیاهشناسی (البته در زمان بازدید ما باغ بسته بود)، منزل دلوشی، قلعه تاریخی تیس که البته بقایای زیادی از اون باقی نمانده، در کل برای بازدید از این روستا و جاذبههاش نصف روز زمان لازمه و البته بازدید از تمام جاذبهها رایگانه، در بازدید از این روستا گپ و گفت با محلیها و بچههای روستا میتونه اطلاعات جالبی از فرهنگ و روستا بهتون بده.
این روستا با قدمتی 2500 ساله به زمان هخامنشیان میرسد. با توجه به اینکه بندر این شهر به دریای عمان راه داشته از زمانهای قبل فعال بوده و اجناسی که از شرق دور وارد میشد به خاورمیانه ارسال میشدند. این روستا دارای جاذبه های طبیعی فراوانی مثل مسجد جامع تیس، مجموعه غارهای بان مسیتی، کوههای کوچک اطراف روستا و ... است. از عجیبترین جاذبه های روستا میتوان گورستان جن ها را نام برد. این گورستان بر سطحی صخره ای کنده شده است بنحوی که هر قبر با ابزاری ابتدایی درون سنگ کنده شده است. متأسفانه علی رغم جاذبه های متنوع این روستا، بچه ها در حال گدایی از مسافرانی بودند که از این روستا دیدن میکردند.