عمارت قراولخانه Qaravolkhaneh Mansion

عمارت قراولخانه چشمه علی یكی از مهم‌ترین تفریحگاه‌های شهر دامغان در ایران است. مجموعه چشمه علی كه یك فضای محصور شده برای تفریح تابستانی شاهان قاجار بوده‌است. این مجموعه از دو بخش قراول‌خانه و سازه درون آب تشكیل شده‌است. دیرینگی سازه‌های درون مجموعه به روزگار صفویان می‌رسد اما كاربری تفریحی آن بیشتر در روزگار قاجار بوده‌است. چشمه علی در30 كیلومتری شمال دامغان قرار دارد و از قدیم این محل با صفا در قدیم گردشگاه فرمانروایان و سلاطین بود, بطوریكه پادشاهان اولیه ایل قاجار علاوه بر توجه به شهر دامغان, چشمه علی را نیز مورد توجه قرار دادند. به همین جهت آغا محمد خان قاجار و فتحعلی شاه قاجار در محل چشمه, ساختمانهایی زیبا بنا نهادند.
بنای چشمه علی شامل دو قسمت است یكی عمارت قراولخانه كه بنایی خشتی است و معماری صفوی دارد و در زمان آغامحمدخان قاجار مورد استفاده قرار می گرفت و دیگری بنایی دو طبقه و آجری است كه شالوده سنگی دارد و در داخل یك دریاچه طبیعی قرار گرفته است . این بنا مربوط به دوره فتحعلی شاه است. این پادشاه كه در دامغان متولد شده بود. هر ساله ایامی را به عنوان تعطیلات در كنار این چشمه می گذراند در دو سوی سازه درون آب استخر قرار دارد كه نشیمن گاه شاهان قاجار بوده‌است. این مجموعه دارای گرمابه و مسجد هم بوده كه متاسفانه اكنون ویران شده‌اند. چشمه علی دامغان یكی از خوش آب‌وهواترین تفریحگاههای تابستانی ایران است.

عمارت قراولخانه در مقابل استخر دوم چشمه علی قرار دارد و بصورت دو طبقه ساخته شده .بخشي ازايوانها و راهروهاي آنها با گچ پوشيده شده .مصالح به كار رفته در اين ساختمان از خشت بوده كه بعدها با آجر مرمت شده.این بنا معماری مربوط به دوره صفوی است و در زمان آقا محمد خان قاجار استفاده میشده