جنگل ابر از قدیمیترین و زیباترین جنگلهای ایران است که با گونههای گیاهی و جانوری نادر، یکی از منحصر به فردترین زیستبومهای ایران محسوب میشود. این جنگل در حدود ۵۰ کیلومتری شمال شرق شهر شاهرود در استان سمنان و در مسیر جاده شاهرود به آزادشهر و در استان گلستان در کنار روستای ابر قرار دارد. به دلیل این که در اغلب مواقع فضای این جنگل را اقیانوسی از ابر فراگرفته به این نام مشهور است. در این جنگل ابرها آنقدر به درختها نزدیکند که بهنظر میرسد جنگل بر روی ابرها سوار است و میتوان در میان ابرها گشت و گذار کرد و به باور بسیاری از گردشگران یکی از زیباترین چشماندازهای طبیعت ایران محسوب میشود.
جنگل ابر به سه دلیل برای دنیا اهمیت دارد:
* اول این که قسمتی از جنگلهای باستانی هیرکانی است و گیاهان دارویی کم نظیری دارد.
* دوم اکوتن این ناحیه دارای اهمیت است؛ یعنی مرز میانبند بین دو اکوسیستم منطقه نیمه بیابانی و جنگلی است. به طوریکه میتوان در جنگلهای این ناحیه درختان سوزنیبرگ را در کنار درختان پهنبرگ دید که این امر در گونههای جانوری هم تاثیرگذار بوده است.
* سوم جغرافیای خاص منطقه که دو منطقه کم ارتفاع و بلند را در کنار هم قرار داده است دارای اهمیت است؛ بهطوری که شاهد تشکیل اقیانوس ابر در این منطقه هستیم که پدیده کم نظیری در دنیا محسوب میشود.
افزون بر زیبایی طبیعی و اقیانوس ابرهای در دسترس، مشخصات کم نظیری مانند وجود گونههای متفاوت گیاهان چوبی به همراه گونههای گیاهی بسیار نادری مانند راش، بلوط، توسکا، نارون، گیلاس وحشی، بارانک، سرخدار، نمدار و مانند آنها این قابلیت را پدید آورده که این اراضی همچون موزهای زنده برای جذب گردشگران داخلی و خارجی مورد استفاده قرار بگیرد. بخشی از گردشگران خارجی این منطقه، گیاه شناسانی هستند که برای دیدن گونههای نادر گیاهی موجود در جنگلهای هیرکانی به ایران میآیند و دسته دوم، گردشگران عمومی هستند که اغلب از کشورهای آسیای میانه و خاورمیانه میآیند.
جنگل زیبا و خوشآب و هوای ابر با ۳۵ هزار هکتار وسعت در ادامه جنگلهای سرسبز شمال کشور است. این جنگل مانند تاجی بر بلندی رشته کوهها در امتداد قله ۴ هزار متری شاهوار و بعد از عبور از باغهای بسطام خودنمایی می کند. این جنگل در استان سمنان و در نزدیکی در مجاورت روستاهای ابر، شیرینآباد و خاک پیرزن واقع شده و تقریباً مرز استان سمنان و استان گلستان است.
ارتفاع زیاد جنگل از سطح دریا، پایین بودن دما در فصل گرما و وجود چشمهسارهای فراوان و پوشش جنگلی متنوع از شاخصههای این جنگل است. جنگل ابر درمحلی واقع است که از ضخامت کوههای البرز کاسته میشود و ابرهای گرفتار در پشت این دیواره از لابهلای درهها به سمت جنوب سرازیر میشوند؛ به همین خاطر تقریباً از بعدازظهر تا نیمههای شب با سرد شدن هوا چنان مینماید که جنگل به روی ابرها سوار شده است. مجاورت دو ناحیه کم فشار و پرفشار (دشت گرگان و منطقه ابر) باعث شده هر وقت زمین انرژی میگیرد ابرها جابهجا شوند و بهنظر برسد که ابرها از آسمان به زمین میآیند. این اتفاق منطقه ابر را دگرگون کرده و آب و هوایی متفاوت از سراسر سمنان به آن داده است. قدمت این جنگل مربوط به جنگلهای هیرکانی است که جزو به بقایای دوران سوم زمینشناسی است.
وجود ۸۵ نوع گونه گیاهان چوبی به همراه گونههای گیاهی نادر مانند نارون، بارانک، سرخدار و مانند آنها جنگل ابر را به موزهای طبیعی تبدیل کرده است. آب و هوای خاص این جنگل، درختان متفاوتی را در خود پرورش داده که برخی از این درختها با شکل خاص خود روی زمین خزیدهاند و منظره زیبایی پدید آوردهاند. جنگل ابر یکی از بانکهای گیاهان دارویی سرشار در کشور شناسایی شده است، که همه ساله مشتاقان و علاقه مندان را از گوشه کنار جهان به سوی خود دعوت میکند. در قسمتهای جنوبی جنگل، یعنی قسمتی که به روستاها نزدیک تر است پوشش گیاهی تنک دیده میشود. در عمق جنگلٰ تپههای پرشیبی وجود دارد که سراسر پوشیده از درختان بلند است. مشهورترین درخت منطقه اورس است. درختی با ریشههای بلند که روی زمین میخزد. مناطق ابتدایی جنگل ابر ییلاق چوپانان گلستانی است، اما در عمق جنگل اثری از انسان دیده نمیشود. درسالهای گذشته طرحی برای احداث جادهای از روستای ابر به شیرین آباد موسوم به جاده ابر از سوی وزارت راه و ترابری مطرح شده و در مواردی اقداماتی نیز برای ساخت این جاده صورت گرفته است که با مخالفت جدی دوستداران و کارشناسان محیط زیست و منابع طبیعی، خبرنگاران و مطبوعات مختلف و همچنین نمایندگان مجلس، سازمان محیط زیست و وزیر جهاد کشاورزی روبرو شده است. کارشناسان این جنگل را لایه حفاظتی زمین و سپری برای حفاظت از منطقه ابر میداند و معتقدند احداث این جاده به جنگل زیبای ابر و اکوسیستم منطقه آسیب جدی می رساند و میتواند این جنگل را که بدون شک یکی از منحصر به فردترین و زیباترین زیست بومهای ایران محسوب میشود با ادامه عملیات راهسازی در این منطقه برای همیشه محو کند. همچنین مستقل از مسئله جاده ابر، طرحی برای ارتقای جنگل ابر به منطقه حفاظت شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست ایران به طور جدی درحال پیگیری است.
+منبع