مسؤولان تخت جمشید بدون هرگونه اعلام قبلی و ارایه توضیح، محدودیتهایی را برای بازدید گردشگران از تخت جمشید به وجود آوردهاند.
به گزارش خبرنگار CHN این محدودیتها شامل بازدید از چهار کاخ هخامنشی سه دروازه (مرکزی)، تچر، هدیش و بقایای کاخی موسوم به کاخ (ج) است. همچنین دسترسی گردشگران به ایوان غربی کاخ آپادانا با با ایجاد موانع فلزی ناممکن شده است.
در حالی که مسؤولان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هیچ توضیحی را در این باره ارایه ندادهاند اما برخی کارکنان تخت جمشید میگویند که این اقدام برای حفاظت بیشتر از بخشهای آسیبپذیرتر مجموعه صورت گرفته است.
در این باره یکی از نگهبانان تخت جمشید به خبرنگار CHN گفت: یادگار نویسی عدهای از بازدیدکنندگان بر دیوارهها و ستونهای تخت جمشید و عدم توانایی مجموعه برای جلوگیری از این اقدام، دلیل اصلی بسته شدن بخشهایی از تخت جمشید است.
وی با اشاره به فرسودگی شدید سنگها در کاخ هدیش، از قول مدیران مجموعه مدعی شد که هرگونه تردد در این قسمت به متلاشی شدن سنگها میانجامد.
محدودیت بازدید از تخت جمشید نه تنها با اعتراض بازدیدکنندگان روبرو شده، بلکه چالشهایی را میان آنان و نگهبانان تخت جمشید به وجود آورده است؛ به گونهای که در مواقع مختلف، صدای سوت و فریاد نگهبانان در اعتراض به کسانی که از موانع ایجاد شده عبورمیکنند، آرامش تخت جمشید را تحت تأثیر قرار میدهد و گاه صحنههای ناخوشایندی از مشاجرات لفظی را به وجود میآورد.
"مهرداد" یکی از بازدیدکنندگان تخت جمشید که دانش آموخته رشته معماری است، می گوید که از بسته شدن کاخهای هخامنشی به روی مردم شوکه شده است. او میافزاید: کاخ تچر یکی از دیدنیترین بخشهای تخت جمشید و همطراز بخشهایی چون کاخ آپادانا و دروازه ملل است و ممنوعیت بازدید از آن با هیچ توجیهی پذیرفتنی نیست.
به گفته او تخت جمشید زوایای پنهانی مانند کتیبههای غیرهخامنشی دارد که از آن جمله می توان به نوشتههایی به خط پهلوی (مربوط به دوران ساسانی)، کوفی (مربوطه به دوره آل بویه)، ثلث (مربوط به دوره تیموری) و نستعلیق (مربوط به دوره قاجار) و انگلیسی (مربوط به سده 19 میلادی) در کاخ تچر اشاره کرد.
این بازدید کننده می افزاید: در کنار مردم عادی، بسیاری از دانشجویان، کارشناسان و پژوهشگران رشتههای هنر و معماری، تاریخ و باستان شناسی از تخت جمشید دیدن میکنند. هدف این عده بررسی دقیق آثار موجود در تخت جمشید است که با موانع ایجاد شده غیرممکن به نظر میرسد.
نسرین از دیگر بازدیدکنندگانی که برای نخستین بار و با هدف عکاسی به تخت جمشید آمده است، نظرات مشابهی دارد و میگوید: اگرچه آسیب رسانی برخی از گردشگران به آثار تاریخی واقعیت دارد اما راه حل این مشکل ایجاد محدودیت برای همگان نیست.
او میافزاید: علاوه بر بستن کاخهای تچر و هدیش، ممنوعیت نزدیک شدن به سایر آثار تاریخی و بالا رفتن از پلکانها، احساس خوبی را که هنگام دیدن چنین آثاری به وجود میآید، از میان برده و عکاسی از زوایای مختلف تخت جمشید را با دشواریهای فراوان روبرو ساخته است.
مسعود، دیگر گردشگری که سرگرم مشاجره با یکی از نگهبانان برای ورود به کاخ تچر است، میگوید: مدیران و کارکنان تخت جمشید آن قدر این آثار را دیدهاند که برایشان معمولی شده و نمیتوانند احساس مردمی را که با صرف وقت و هزینه زیاد به تخت جمشید میآیند و با درهای بسته برخی کاخها مواجه میشوند، درک کنند.
بسته شدن درهای تخت جمشید به بهانه حفاظت بیشتر از این مجموعه در حالی صورت میگیرد که در سراسر تخت جمشید بیمبالاتیهای آشکاری در امور حفاظتی دیده می شود. برای نمونه، مدیریت تخت جمشید در نزدیکی کاخ تچر و بر بقایای آثار کاخ موسوم به کاخ (ج) به ساخت اتاقکی برای نگهبانان اقدام کرده است. گرمای این اتاق به صورت کاملا ناایمن از طریق کپسولهای گاز تأمین می شود و در صورت بروز انفجار، وارد شدن آسیب شدید به کاخ تچر قطعی است.
از این گذشته، برای ایجاد مانع بر سر راه بازدیدکنندگان تخت جمشید از داربست های ساختمانی استفاده و چهره زیبای آثار تاریخی را مخدوش شده است. این در حالی است که حفظ حریم منظرین آثار تاریخی از مهمترین موضوعات مورد تأکید در ضوابط بینالمللی حفاظت از میراث فرهنگی است که به ویژه درباره آثار جهانی با سخت گیری بیشتری اعمال می شود.
همچنین در بخشهای مختلف تخت جمشید نظیر موزه و حرمسرا (ساختمان اداری) آنتنها، علمکها و سیمهای زیادی دیده می شوند که منظر تاریخی مجموعه را تحت الشعاع خود قرار دادهاند.