منطقه‌ی ماماتین در ۲۵ کیلومتری شمال شرق شهرستان رامهرمز استان خوزستان قرار دارد و بستر میراث و ثروتی چند هزار ساله است. گاهی این ثروت اشباع شده از زمین بیرون می‌جهد تا شاید کسی آن را ببیند و از ثروت طبیعی سودی ببرد، غافل از اینکه در ماماتین از زمین، طلای سیاه می جوشد و کسی نمی‌بیند.
چشمه‌های قیر ماماتین که شبیه به تنورهای نانوایی هستند، در دو طرف یک مسیل کم‌آب با مصالحی مانند قلوه سنگ و ملات ساروج قرار گرفته اند. آب که با نفت ترکیب شده، از چشمه‌های سیاه رنگ می‌جوشد و با آب رودخانه‌ای به نام رود زرد رامهرمز ترکیب میشود و در نهایت وقتی از غلظت نفت و قیر آن کم شد به زمین‌های کشاورزی می‌رسد.
در باستان، از خون اژدها یا همان قیر جوشیده برای ساختن بناهای تاریخی و ظروف استفاده می‌کردند. کشف این ظروف ساخته شده از قیر در تپه‌ی چغامیش دزفول مربوط به هزاره‌ی چهارم پیش از میلاد مسیح، نشان می‌دهد که قیر در بعضی از بناهای تاریخی عیلامی نیز کاربرد داشته است. قدیمی ها این رودخانه و آن قیر سیاه را خون اژدهایی می دانستند که در نبرد با اسفندیار رویین تن کشته شده و در این مسیر جاری شده است.
اما اکنون اهالی روستای قالند بهبهان استان خوزستان تنها استفاده کنندگان از چشمه های قیر خوزستان هستند. آنها از این مواد برای اندود کردن ظروف بزرگ نگهداری نان خشک و درمان گرفتگی و شکسته بندی اعضای بدن استفاده می کنند.
سالها پیش برای اولین و آخرین بار مواد رودخانه قیر ماماتین توسط یک کارشناس مورد آزمایش قرار گرفت و تشخیص داده شد که این مواد بهترین ترکیب برای ساخت باند فرودگاه هستند اما دیگر هیچ نوع بهره برداری از آن نشد. امید است مدیران و مدبران سرزمینمان به این منطقه و این ماده‌ی مفید، توجه بیشتری کنند.
