معرفی عمارت مفخم
در شمال شرق شهر بجنورد بزرگترین و شاخص‌ترین اثر معماری دوره قاجار در عمارتی که در حال حاضر موزه مردم شناسی بجنورد است قرار دارد. معماری زیبای این بنا با کاشیکاری های رنگی اش می تواند شما را در دنیایی از زیبایی غوطه ور کند.
تاریخچه عمارت مفخم
عمارت مفخم توسط یارمحمدخان سهام‌الدوله بجنوردی معروف به سردار مفخم و معمار آن ممتحن‌الملک شقاقی بنا نهاده شد. روبروی عمارت مفخم، بنای آینه‌خانه قرار دارد که به عنوان فضای اداری و دیوانی جهت ملاقات‌های رسمی سردار مفخم و برپایی مراسم تشریفات نظامی و رایزنی در باب مسائل سیاسی و اجتماعی با سران ایلات و دیگر رجال مطرح قاجار مورد استفاده قرار می گرفت.
معماری عمارت مفخم
این عمارت که به عمارت مفخم معروف است با بناهای دیگر، همانند آیینه‌خانه،کلاه فرنگی، حوضخانه و سردر خود که در باغ بزرگی قرار دارد مجموعه دارالحکومه مفخم را تشکیل می دهد. این عمارت بی نظیر 32 اتاق و 2 تالار با آینه‌کاری‌ها، کاشی‌کاری‌ها و گچبری‌های بسیار زیبا و تماشایی دارد و یکی از آثار بی‌نظیر عصر ناصرالدین شاه محسوب میشود.
تا پیش از وقوع زلزله شدید اکثر قسمت های ذکر شده از بین رفت و در حال حاضر تنها آینه‌خانه و عمارت مفخم برجای مانده است. پوشش سقف عمارت از سفال ساخته شده بود که در تعمیرات بعدی به سقف شیروانی گالوانیزه تبدیل شد. عمارت مفخم اکنون محل استقرار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان شمالی میباشد.
از نکات قابل توجه بنای آینه‌خانه، وجود تصاویر 134 تن از شخصیت‌های برجسته عصر صفوی تا دوره قاجار از جمله تصویر شاه طهماسب، شاه عباس، آقا محمدخان، فتحعلیشاه و کریم خان زند و همچنین سران حکومتی کشورهای همجوار است. در تزئین تالار از 17 طرح مختلف استفاده شده است که شامل نقش چهلچراغ، مقرنس، نمای بیرون عمارت و نقوش اسلیمی گیاهی و هندسی است
این بنای 130 ساله در سال 1376 خورشیدی خریداری شد و پس از مرمت در سال 1379 به بهره‌برداری رسید و هم اکنون به عنوان «موزه مردم‌شناسی بجنورد» مورد بازدید علاقمندان قرار دارد.
