در 100 کیلومتری شیراز، یکی از تاریخیترین و زیباترین شهرهای استان فارس وجود دارد که سالهای دور میهمان پادشاهی بوده است که علاقههای عجیب و غریب و بلندپروازیهایش سرنوشت تاریخ را تغییر داد. اگر از قدمت این شهر بپرسید باید گفت که به دوران هخامنشیان و حملهی اسکندر و در نهایت به اواخر دوران اشکانی و ابتدای شکل گیری حکومت ساسانیان خواهد رسید.
این شهر در سالیان قبل، گور نامیده می شده ولی در حال حاضر نام آن به فیروزآباد تغییر پیدا کرده است. اما فیروزآباد فعلی چندین کیلومتر دورتر از فیروزآباد قبلی است.
فیروزآبادی که نیمی از مردمانش عشایر بودند، انتخاب کردند که یکجانشین و شهرنشین شوند. مردم آن از ایل پر آوازه و غیور قشقایی بشمار میآیند. در گوشه و کنار این شهر پر از یادگاریهای تاریخی و طبیعی دوران ساسانیان و دیگر دورانها است اما صحبت اصلی ما شهری است که در سه کیلومتری جنوب فیروزآباد قرار دارد.
موسس شهر باستانی اردشیر خوره، اردشیربابکان بوده و در زمان ساسانیان احداث شده است. اردشیر بابکان بر بقایای شهری که در روزگار هخامنشیان شهری غیر قابل نفوذ بود، ولی با حمله اسکندر ویران شد، شهر بزرگی را بنیان نهاد. نمای شهر از بالا دایرهای شکل است که خیابان های متحدالمرکز آن از چهار بخش اصلی و چهار دروازه مهر، هرمزد، بهرام و اردشیر تشکیل شده است. هر یک از این چهار بخش، خود به پنج بخش تقسیم شده و در کل شهر را به بیست قسمت تقسیم می کنند. دور تا دور شهر نیز برای دفاع از هر نوع آسیبی، حصارکشی شده و خندقهای عریض آن را احاطه کرده است.
در میانهی شهر، کاخی با منارهای بلند بالا ساخته شده که بنابر گفته مورخین نماد الههی آب و بنابر گفته برخی دیگر یک آتشکده مهم بوده است. اردشیر این شهر را اردشیر خوره نامید و دین رسمی مردم را دین زرتشت اعلام نمود. اما در این شهر تاریخی، سازههای تاریخی بسیار زیادی وجود دارد، تا سالها قبل رصدخانهی مراغه، که از دوران ایلخانی بر جای مانده، به عنوان قدیمیترین رصدخانه ایران شناخته میشد اما حالا این رصد خانه با سیصد سال قدمت بیشتر نسبت به رصدخانه مراغه، عنوان دار قدیمیترین رصدخانهی ایران است. از این رصدخانهی خشتی، امروزه دوازده سکو در یک محیط دایرهوار باقی مانده است.