وقتی به مجسمههای مرمر فکر میکنید چه چیزی به ذهنتان میآید؟ احتمالا نقوشی از مجسمه داوود (David) یا ونوسِ میلو (Venus de Milo) در ذهنتان نقش میبندد. این آثار علاوه بر نقش تزیینی، جزیی از معماری ساختمان نیز محسوب میشوند.
معماری هنری ستونهای زنپیکر قرنها وزن ساختمانهایی که در آنها بهکار رفتهاند را به دوش کشیدهاند. این مجسمهها از ابتدای شکلگیری بسیار محبوب بودند و هنوز هم بهعنوان مرزی بین هنر و معماری شناخته میشوند.
ستونی با پیکر زنانه چیست؟
عکاس: گیلمانشین (Gilmanshin)
این سازه، نقش برجستهای زنانه است که به عنوان ستون یا سایر عناصر پشتیبانی در معماری به کار میرود. برخی ستون را بر روی سرخود نگهداشتهاند و برخی در ظاهر با دست خود ستون را حمل میکنند. نام این ستونها «کاریاتید (caryatid)» از واژهای یونانی کاریاتیدِس (karyatides) گرفت هشده است که معنای دوشیزگان کاریا (Caria) را میدهد.
تاریخچه ستون با پیکر زنانه
باوجوداینکه نام این ستونها در کاریا ریشه دارد، اولین نوع این ستونها در دلفی (Delphi) کشف شدهاند. قدمت این ستونها به قرن ششم قبل از میلاد بازمیگردد. در آنجا ستونهایی با پیکر زنانه جزیی از معماری ساختمان محسوب میشوند. حدود دو قرن بعد، مشهورترین ستونها با پیکر زنانه در نزدیکی آتن ساخته شدند. آنها شش ستون بودند که برای پشتیبانی از ایوان بخش جنوبی معبد ارشتیون (Erechtheion) آکروپولیس (Acropolis) استفاده شده بودند. باوجود اینکه در نگاه اول ستونهای زنپیکر رشبیه به هم به نظر میرسند، ولی بعد از دقت به جزیات متوجه میشوید که همه آنها منحصربهفرد هستند.
عکاس: زینا سِلِتسکایا (Zina Seletskaya)
ستون زنپیکر نیز مانند سایر هنرهای کلاسیک در قرون وسطی از رونق افتاد؛ اما بار دیگر در دوران رنسانسِ ایتالیا علاقه جدیدی نسبت به این هنر باستانی و کلاسیک شکل گرفت و بار دیگر احیا شد. در این زمان، مجسمهسازان، مجسمههای زنپیکر را به فضای داخلی انتقال دادند و برای طراحی فضای داخلی از آنها استفاده کردند. به عنوان مثال در شومینه کاخ دوک ونیز (Doge’s Palace) از مجسمههای زنپیکر استفاده شده است.
همچنین در قرنهای بعد، هنرمندان برجسته از این نقوش برای کارهای هنری خود استفاده کردهاند، بهعنوانمثال در سال 1880 آگوست رودَن(Auguste Rodin) مجسمهساز فرانسوی مجمسهای را حجاری کرد که در آن مجسمه، زن سنگش را حمل میکند.
مجسمه ساخته آگوست رودن «زن پیکر خمیده که سنگش را بر پشت خود دارد»
ستونهای زنپیکر در موزه علم و صنعت شیکاگو (Museum of Science & Industry in Chicago)
به نظر شما چرا ستونهایی به این شکل در یونان باستان ساخته شده است؟
منبع: mymodernmet.com