هر کودکی در دوره ای خاص از زندگی خود این سوال را خواهد پرسید: «چرا آسمان آبی است؟» امروز ما جواب این سوال را می دانیم. پاسخ این است: آسمان آبی به نظر می رسد چرا که مولکول های هوا رنگ آبی را بیش از سایر طول موج ها و رنگ ها پخش می کنند. اما پی بردن به همین قضیه، مدت زمان زیادی محققان را به خود مشغول کرده بود.
در سال 1859، فیزیکدانی ایرلندی به نام جان تیندال علت این پدیده را به درستی توضیح داد، هرچند شخص دیگری به نام لرد ریلی در سال های بعد این موضوع را با جزئیات زیاد مطالعه نمود. به همین دلیل است که این پدیده امروز با نام «پراکندگی ریلی» شناخته می شود.
70 سال قبل از اینکه جان تیندال و لرد ریلی کار بر روی این مسئله را آغاز کنند، هواشناسی ژنوی به نام هوراک بندیکت دو سوسور متوجه این موضوع شده بود. هوراک کوهنوردی مشتاق بود و اغلب به عنوان بنیان گذار این ورزش چالش برانگیز شناخته می شود. او یک وسیله ی اندازه گیری ساده به نام آبی سنج Cyanometer را ابداع نمود که می توانست میزان رنگ آبی آسمان را اندازه بگیرد.
نتیجه گیری درست هوراک بدین صورت بود که میزان رنگ آبی آسمان ارتباط مستقیمی با میزان ذرات معلق و قطرات آب موجود در اتمسفر دارد.
متخصصان بر این باورند که تعداد زیاد کوه های یخی سرگردان در سال جاری به دلیلآبی سنج او 53 بخش داشت که گستره ی آن از سفید شروع شده و به مشکی ختم می شد و در میانه ی آن انواعی از رنگ های مختلف آبی قرار داشتند که همگی در یک دایره قرار گرفته بودند. هوراک این وسیله را رو به آسمان گرفته و سعی می کرد به کمک آن، رنگ آسمان را بر بلندای کوهستان ها تخمین بزند و بدین ترتیب از این اطلاعات برای پیش بینی آب و هوا استفاده می کرد.
227 سال بعد، هنرمند اسلوونیایی Martin Bricelj Baraga، تندیسی جالب توجه از آبی سنج هوراک در لیوبلیانا پایتخت اسلوونی برپا کرد.
مجسمه ی آبی سنج باراگا، تنها یک بنا نیست بلکه به عنوان یک ابزار علمی کاربردی مطرح است که دقت آن از آبی سنج اصلی هوراک بسیار بیشتر می باشد.
این آبی سنج شیشه ای و فولادی با ارتفاع 3.3 متر، رنگ آسمان را سنجیده و سپس رنگ خود را تغییر می دهد تا با رنگ آسمان به خوبی هماهنگ باشد. این آبی سنج همچنین دارای یک کامپیوتر داخلی است که اطلاعات مربوط به کیفیت هوا را به صورت آنلاین دریافت کرده و میزان آلودگی هوا را با مقیاسی از قرمز تا سبز در لحظه نمایش می دهد. این آبی سنج همچنین به صورت دوره ای از آسمان عکاسی کرده و عکس ها را به آرشیو آنلاین می فرستد.
آبی سنج باراگا از نظر مصرف انرژی کاملا خودکفا است چرا که انرژی مورد نیاز آن از خورشید تامین می شود.
منبع : amusingplanet
