بالی به نگین جزیرههای اندونزی شهرت دارد و بخش مهمی از شهرتش را مدیون طبیعت و سواحل زیبا، معبدها، شالیزارهای برنج با شکل و ظاهری منحصر به فرد و آتشفشانهای فعال است. مزارع برنج بالی، سیستم آبیاری خاصی به نام سوباک ( subak) دارند تا از آب و خاک به صورت بهینه استفاده شود. همین سیستم آبیاری ویژه به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. آنچه کشاورزان بالی را در سالهای قبل نگران میکرد، رونق گردشگری بود اما حالا تهدیدی جدیتر را احساس میکنند. هتلهای زنجیرهای ترامپ مقصدهای گردشگری را برای ساخت هتلهای جدید انتخاب میکنند و این بار نوبت به بالی رسیده است.
در یک سال گذشته بیش از ۵ میلیون نفر گردشگر از بالی بازدید کردند و یکی از مناظر چشمنواز بالی، شالیزارهای برنج هستند. به ویژه شالیزارهایی که به صورت پلکانی روی تپهها ساخته شدهاند تا از خاک حاصلخیز جزیره نهایت استفاده به عمل آید. روشی که کشاورزان بالی برای آبیاری مزارع خود استفاده میکنند بسیاری سنتی اما هوشمندانه است. روش هدایت آب در سطوح مختلف شالیزار با سادهترین وسایل و گل و لای انجام میشود.
آنها برای این که از آب بهتر استفاده کنند، مراحل کاشت و برداشت را بین چند خانواده تقسیم میکنند تا مصرف آب متعادل باشد. فقط با این کارها میتوان آب را به شکلی مصرف کرد که آبخوانهای پر شده از باران برای تمام سال کفاف دهد.
در سالهای اخیر توریسم به این سیستم متعادل آسیب زده است. بیش از نصف آبهای زیرزمینی بالی در صنعت گردشگری مصرف میشود. آنچه تهدید عمده محسوب میشود یک پروژهی جدید در بخش تابانان جزیره بالی است. هتل بینالمللی ترامپ با ویلاهای لوکس، تعدادی استخر و زمین گلف به زودی ساخته میشود.
آسیب غیرقابل برگشت
این هتل که باعث عصبانیت اهالی بومی جزیره شده، حاصل مشارکت ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و سرمایهدار اندونزیایی Hary Tanoesoedibjo است. پروژهی هتل ترامپ بالی بزرگترین اقامتگاه توریستی جزیره میشود و بدتر از آسیب به سیستم آبیاری، نگرانی مردم درباره معبد Tanah Lot است چون هتل در نزدیکی این میراث جهانی ساخته خواهد شد. مردم جزیره باور دارند نباید هیچ ساختمانی از درخت نارگیل مرتفعتر باشد حال آن که نقشه هتل ترامپ یک برج مدرن و بلندمرتبه است.
همین حالا هم چاههای عمیق حفر شده توسط هتلها و ویلاها برای تامین آب باعث سرازیر شدن آبهای شور به آبهای شیرین زیرزمینی شدهاند و اگر این پروژه بزرگ هم به همین روش عمل کند، آسیبهای آن روی زندگی کشاورزان و محیط زیست بالی جبرانناپذیر خواهد بود.
استفاده از فناوری مدیریت آب با مشکلات مواجه است
قابل باور نیست که یک جزیره گرمسیری با مشکل آب مواجه است. مقامهای محلی میگویند با مدیریت آبهای شیرین به کمک فناوری میتوان مشکلات را حل کرد.
مدیر پروژه حفاظت از آبهای بالی میگوید هدف پروژه ما این است که ۱۳۶ نقطه برای تغذیه آبهای زیر سطحی با آب باران ایجاد کنیم. برای این پروژه سه سال کار مطالعاتی انجام شده است. سیستمهای مشابه در افغانستان، بنگلادش و هند اجرا شده است؛ یک پروژه پایلوت هم در دنپاسار اجرا شد که نتایج رضایت بخشی داشته است. دولت با بودجه ۱۰۰ میلیون روپیه در سال از این طرح حمایت میکند اما این هزینه فقط برای ۲ تا سه چاه کافی است. برای این که پروژهای در ابعاد بالی به طور کامل اجرا شود به هزینهای بالغ بر ۱ میلیون دلار احتیاج دارد. این رقم در مقابل هزینههایی که برای پروژههای گردشگری میشود ناچیز است، برای مثال، هتل ترامپ به تنهایی ۱ میلیارد دلار هزینه دارد.
مشکل اصلی اینجاست که دولت این هزینه را بدون ارائه مدارک کافی برای اثبات موفق بودن پروژه تامین نمیکند. به همین دلیل مدیران پروژه تصمیم به جمعسپاری، درخواست کمک از شرکتهای خصوصی و کسب و کارهای محلی دارند.
محقق دیگری به نام Lilik Sudiajeng در نوشته خود توضیح میدهد که در این شرایط، هر صاحب کسب و کار اقامتگاهی باید خودش چاه تغذیه آب زیرزمینی داشته باشد. او اضافه میکند دولت هم باید از طریق صنعت گردشگری بر آب تعرفه ببندد.
زندگی کشاورزان بالی کاملاً سنتی است. آنها معتقدند با حفظ تعادل و همراه شدن با طبیعت میتوان از مشکلات رها شد. آنهایی که درآمدشان از اکوتوریسم است هم این نکته را رعایت میکنند. درخواست مردم این است که به طریقی ورود گردشگران محدود شود اما با توجه به فاصلهی زیاد درآمد گردشگری از درآمد کشاورزی این درخواست قابل اجرا نیست.
یکی از پروژههای اکوتوریسم اجرا شده در بالی به نام Nyambu در روستایی با جمعیت ۳۷۰۰ نفر اجرا شده است و برنامههایش را در جهت سازگاری با محیط زیست، فرهنگ و حفظ منابع اجرا میکند و توانسته است باعث افزایش درآمد روستاییان شود. یکی از اعضای تیم پروژه اکوتوریسم Nyambu خطاب به ترامپ میگوید: هتل خود را در آمریکا بساز و مزاحم ما نشو.
منبع: dw.com