سفری به جزیره گویش ها

مقدمات سفر

مدتی بود از ماندن در خانه خسته و آزرده بودم. برای عوض کردن حال و هوای خود به فکر سفری کوتاه افتادم. پس از مشورت با دوستان قرار شد  برای فرار از هیاهوی شهری به مکانی آرام  سفر کنیم. با نگاهی به تقویم متوجه شدم تعطیلات نیمه اول مهر زمان خوبی برای سفر به استان سمنان و تور ایرانگردی می باشد.  لذا با توجه به زمان، بعد مسافت و مدت اقامت  شهرستان تاریخی و همیشه آرام سمنان ، که مملو از لهجه های گوناگون  می باشد را برگزیدیم. بی درنگ برنامه سفر چیده شد.

شهر ییلاقی شهمیرزاد واقع در ۲۴ کیلومتری سمنان برای اقامت  شبانه انتخاب گردید. دو نفر از دوستان همراه برای ایام بین تعطیلات مرخصی گرفته و به هر یک از همراهان انجام کاری واگذار شد. من  وظیفه تهیه مکان اسکان  و همچنین برنامه ریزی مسیرهای بازدید را به عهده داشتم. از انجا که در این سفر من  به نوعی میزبان دو گروه از دو استان کشور در استان زادگاه خود بودم و ازطرفی به عنوان یک  راهنما مهمان ها را به جاهای دیدنی سمنان هدایت می کردم. تصمیم گرفتم خود سفرنامه ای ننویسم،  بلکه برداشت و گفته های مهمان ها را بدون هرگونه دخل و تصرفی جمع بندی و تقدیم علاقه مندان کنم.

آغاز سفر 

من و همراهانم به عنوان گروه اول  ساعت ۸ صبح روز سه شنبه  یازدهم مهرماه با اتومبیل شخصی از اصفهان به سوی سمنان حرکت کردیم.  قرار شد گروه دوم در همین روز از تهران به سمت سمنان حرکت نمایند.  مسیر ما از اتوبان اصفهان،  کاشان ، قم ، گرمسار، آرادان، سرخه ، سمنان،  سنگسر و شهمیرزاد بود.  بدلیل آغاز فصل تحصیلی  جاده بسیار خلوت به نظر می آمد. اشتیاق دیدن تمامی مکان های گردشگری سمنان در فرصتی کوتاه مجال توقف بین راه را از ما گرفت  تا  بتوانیم بیشترین نقاط دیدنی را ببینیم. 

اولین توقف 

ما در اتوبان قم به گرمسار در فاصله ۱۵ کیلومتری چرمشهر به دلیل سه پدیده متفاوت و کنار هم متوقف شدیم .  اول این که در دو طرف جاده  تا چشم کار می کرد کاملاْ کویری و با پوششی از خار بیابان بود. اندکی جلوتردر حاشیه جاده  چند گله شتر دیده می شد، که مشغول چرا در بیابان های کویری بودند.

 

با پشت سرنهادن شترها به ناگاه مشاهده کردیم که دو طرف جاده باتلاق نمک می باشد، چون جاده از وسط دامنه انتهایی  دریاچه نمک قم می گذرد. با عبور از باتلاق پدیده سوم  را دیدیم ، که برای حفاظت خاک دوطرف جاده را با  کاشت گیاهانی مانند تاق  و گز  به  جنگلی انبوه و زیبا تبدیل کرده اند.  

پس از عبور از شهرستان های گرمسار، آرادان و سرخه  حوالی ساعت ۲ بعدازظهر وارد سمنان شدیم و در ترمینال سمنان  به گروه دوم ملحق شده  و از آنجا در معیت میزبان خود به سوی یکی از شهرهای  ییلاقی استان سمنان  به نام شهمیرزاد رفتیم.  پس از صرف نهار و استراحتی کوتاه برای  شناخت بهتر منطقه به شهرگردی پرداختیم .

شهمیرزاد (  بهشت کویر ) 

شهمیرزاد،   شهری کوچک و ییلاقی در ۲۰ کیلومتری شهر سمنان، در دامنه کوه های  سلسله جبال البرز قرار داشته و از نظر گردشگری،  تاریخی و کشاورزی  دارای اهمیت می باشد. این شهر دارای طبیعتی بسیار زیبا و مملو از پوشش گیاهی بوده،  که  بدلیل وجود باغ ها و چشمه سارهای متعدد و آب و هوای مطبوع  و قرار گرفتن  در استان کویری سمنان به " بهشت کویر" شهرت پیدا کرده است. دمای این شهر بین ۱۶ درجه زیر صفر تا ۳۴ درجه بالای صفر در سال متغیر می باشد. اهالی منطقه  شهر خود را  به گویش محلی " شامرزا (šâmerzâ)  " می گویند. جمعیت این شهر ۱۱٬۱۹۱ نفر بوده  و مساحت آن  ۱۷۹۳ کیلومتر مربع می باشد.

 

این شهر دارای مردمانی بسیار خونگرم مهمان نواز  می باشد. زبان تکلم مردم  گویش شهمیرزادی است. این گویش یکی از  گویش های مازندرانی بوده، که زیر مجموعه زبان های کاسپین می باشد.  گویش شهمیرزادی بیش از ۴۵ هزار نفر گویشور داشته، که حدود ۱۵ هزار نفر از آنها سکنه دائمی شهمیرزاد و بقیه ساکنین تهران، مازندران و مشهد می باشند.

 جاذبه های گردشگری  شهمیرزاد

خانهٔ تاریخی

خانهٔ تاریخی امین الرعایا، از جمله بناهای تاریخی دوره قاجار بوده ، که در داخل شهر شهمیرزاد واقع شده‌است. 

کاخ ابراهیم‌خان،  واقع  در روستای ملاده  که می تواند برای گردگران جذاب باشد.

قلعه ها 

شیر قلعه واقع در ۲ کیلومتری شمال شهر و بالای چشمه سارهای سرچشمه و هفت چشمه  با ۳۰ دقیقه پیاده روی در کوهستان.

قله ها

قله نیزوا (neyzava)  : دومین قله بلند استان سمنان با ۳۸۱۰ متر ارتفاع  واقع در شمال شهمیرزاد، نزدیک  روستای چاشم . 

قله اُرم :  واقع در شمال غرب شهمیرزاد و جنوب غرب روستای چاشم  با ۲۸۰۰ متر ارتفاع .

چشمه سارها 

هفت چشمه و سرچشمه ( شیخ چشمه ) : که در مجاورت همدیگر در پای کوه شیرقلعه شهمیرزاد واقع شده‌اند  که پس از بهم پیوستن رودی را ایجاد کرده که تا مرکز شهر ادامه دارد. آب این چشمه ها  یکی از آب‌های سبک کشور است.

چشمه روزیه  :  در ۲۵ کیلومتری شمال شهر شهمیرزاد بین روستای چاشم و منطقه خطیر کوه  واقع شده است.

مناطق ییلاقی 

مناطق ییلاقی  روستا های پرور ‌(  حفاظت شده )، چاشم ، کولیم ، کاورد،  فینسک  با جنگلی زیبا،  خطیر کوه،  ملرد ،  فولاد محله  ،  رود بارک ،   ده صوفیان ،و مناطقی مانند جاشلوبار، نیزوا ، آسوران   بدلیل جاذبه های زیبای طبیعی  برای گردشگران  محیطی فرحبخش و جذاب می باشد.

پیست سنتی اسکی 

اگر در فصل زمستان به شهمیرزاد  سفر می کنید . به ناحیه شمالی شهر شهمیرزاد رفته  و ازپیست سنتی اسکی شهمیرزاد لذت ببرید. در این پیست  به جای تخته و چوب اسکی، عمدتاً از تیوپ استفاده می‌شود.

باغ گردوی جهان

در شمال شرق شهرستان شهمیرزاد  با هزینه و همت مردم باغ گردویی به مساحت بالغ بر  ۷۰۰ هکتار ایجاد گردیده،  که به عنوان بزرگترین باغ گردوی جهان مورد تائید " فائو  " می باشد.

رستوران آبشار 

بعد از شهر گردی و کسب اطلاعات پیرامون جاذبه های گردشگری  برای کمی استراحت و خوردن شام به رستوران آبشار واقع در شمال شهر و در مجاورت پارک  رفتیم.  دارای محیطی زیبا و مفرح بود. اما از نظر سرویس دهی،  کیفیت غذا ،  حجم غذا ، قیمت  ها باتوجه به خدمات ارایه شده ، هرگز این مکان را به گردشگران توصیه نمی کنیم.

 

چشمه بادآب سورت

وقتی روز اول در شهمیرزاد  شهرگردی می کردیم و آدرس جاذبه های طبیعی اطراف را پرسش می نمودیم.  چند نفری بازدید از " چشمه بادآب سورت  " را به ما پیشنهاد کردند. گرچه این منطقه در استان مازندران قرار داشت،  اما همراهان با توجه به نزدیکی مسافت،  مسیر سفر را تغییر داده  و قرار شد  بازدید این چشمه در الویت قرار گیرد. در نتیجه بامداد روز سوم مسیر جاده شهمیرزاد به ساری را در پیش گرفتیم.  گرچه تمام مسیر زیبایی منحصر بفرد طبیعی خودش را داشت،  اما مقصد ما  چشمه بادآب سورت  در ارتفاعات نزدیک شهرستان ساری بود.

وقتی به دامنه کوه  که چشمه در بالای آن قرار داشت رسیدیم.   متوجه شدیم پارکینک اصلی اتومبیل ها همین جا می باشد و اطراف این کوه سرسبز با تور فلزی محصور شده است.  در آن لحظه هوای پاییزی رو به تغییر بود. گویا آسمان دوست داشت ببارد. گروهی از اهالی منطقه را در این محدوده  دیدیم، که برای حل اختلاف خود در معیت کارشناس دادگستری در این منطقه جمع شده اند.  با توقف ماشین  و گفتگو با اهالی متوجه شدیم  چشمه ها در بالای کوه قرار دارند،  اما  با توجه به  احتمال بارش باران با اتومبیل شخصی نمیتوان به نوک قله رفت.  اهالی پیشنهاد کردند با عبور از فنس ها پیاده به بالای کوه برویم. 

دو نفر از همسفران که جوانتر بودن عازم نوک قله شدند و ما همانجا ماندیم.  افراد گروه با صرف ۴۵ دقیقه پیاده  روی به نوک قله رسیدن و در میان باران شدید پاییزی پس از بازدید  و کسب اطلاعات بیشتربازگشتند.  وصف چشمه ها آنقدر شنیدنی بود، که تصمیم گرفتیم با کرایه کردن ماشین شاسی بلند به مبلغ 5.000.000  ریال  تمامی نفرات با طی  دو کیلومتر باقی مانده به بالای قله برویم.  شدت باران بسیار زیاد بود، اما با همه مشکلات ارزش بازدید داشت. گفتنی است 

علیرغم بد بودن وضیعت هوا ، بدلیل گران بودن هزینه  اتومبیل شاسی بلند  برای مسافت حدود ۲ کیلومتر ،  بیشتر گردشگران  جوان و حتی  با داشتن کودکان خردسال به همراه خود، ترجیح میداند  در میان باران سیل آسا  برای دیدن چشمه ها با پای پیاده به  بالای قله  بروند.  لازم است اداره میرات فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان ساری  برای  حمایت از گردشگران چاره ای بیاندیشد.

چشمه بادآب سورت  شامل دو چشمه بسیار بزرگ و با دو طعم های مختلف  ( آب شور و آب ترش ) در مجاورت همدیگر ، در شیب نوک قله  با  ارتفاع حدود ۲۰۰۰ متری از سطح دریا،  که دارای قدمتی حدود ۳۵۰۰ سال  بوده می باشد.  وسعت این چشمه های بقدری است که می توان در آن شنا کرد. ایرانیان باید برخود ببالند ،چون تنها در ۶ کشور جهان  شامل :  "  ترکیه، چین،  نیوزلند،  ایتالیا، آمریکا و مکزیک " می توان پدیده ای تا حدی مشابه این چشمه ها  را مشاهده نمود. این چشمه بعد از چشمه پاموکاله در کشور ترکیه به عنوان دومین چشمه آب شور جهان به ثبت جهانی رسیده است.

در بالای قله کوه هم مجدداْ اطراف چشمه ها را با  فنس محصور نموده بودند.  با خرید بلیط  به ازای هر نفر ۰۰۰/۲۰۰  ریال وارد مجموعه شدیم.  خانمی به عنوان  راهنما در آنجا بود تا به پرسش گردشگران پاسخ دهد.  شدت باران به حدی بود که هیچ  یک از گردشگران  رغبتی به پرسش و پاسخ نداشتند.  مدت زمان توقف گردشگران حداکثر ۳۰ دقیقه  پیش بینی شده بود، اما  همه  گردشگران پس از بازدید از چشمه ها  بدلیل باران شدید سریع  باز می گشتند.

 

نکاتی که گردشگر باید بداند.

چون در سنوات گذشته بومیان  منطقه و گردشگران  دقیقا از شگفتی ها و بی نظیر بودن چشمه ها آگاهی کامل نداشته و با انجام برخی از کارها موجب  تخریب این جاذبه جهانی می شدند. لذا  سازمان میرات فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مازندران ضوابط حفاظتی  و مقرراتی برای بازدید از این اثر طبیعی بی نظیر تصویب و به مرحله اجرا درآورده  است. 

۱ -  زمان بازدید از چشمه ها حداکثر ۳۰  دقیقه می باشد.

۲ -  شنا کردن در چشمه ها اکیداْ ممنوع است.

۳ -   کمپ و چادر زدن در محدوده  ای که با فنس محصور شده ممنوع است.

۴ -   روشن کردن آتش در محدوده  محصور شده ممنوع می باشد.

۵ -   رفتن بر روی پلکان های  رسوبی اطراف چشمه  تحت هر عنوانی ممنوع است.

۶ -   پرتاب سنگ به داخل حوضچه ها اکیداْ ممنوع می باشد.

۷ -  بردن هر نوع ظروف پلاستیکی  به داخل محدوده محصور شده  ممنوع است.

۸ -   برداشت کردن آب  از چشمه ها تحت هر عنوان ومقداری ممنوع می باشد.

۹ -   تصویر برداری با هلی شات ممنوع بوده اما با هماهنگی مدیریت مجموعه و پرداخت هزینه بلامانع  است.

۱۰ -   ریختن هر نوع زباله و ته سیگار  در محدوده محصور شده ممنوع می باشد. 

۱۱ -  بردن هر نوع مواد خوراکی  توسط گردشگران به داخل محدوده محصور شده  ممنوع است.

۱۲ -  ورود هر نوع وسیله نقلیه  اعم از تراکتور، نیسان، ماشین آفروید و سواری  به داخل محدوده محصور شده ممنوع می باشد.

 

 

پس از بازدید  از چشمه ها ، در حالیکه همه افراد یکپارچه خیس شده بودند ، رهسپار اقامتگاه خود شدیم. در بین راه از مناطق ییلاقی و  زیبای روستا های پرور ‌(  حفاظت شده ) و چاشم  عبور نمودیم. اما به جهت وزش باد شدید و برای جلوگیری از سرماخوردگی  از توقف  طولانی و پیاده شدن در این مناطق خودداری نمودیم. 

 

با استراحتی چند ساعته  و تجدید قوا به شهر مهدیشهر ( سنگسر ) واقع در ۱۰ کیلومتری شهمیرزاد رفتیم.  اندکی در این شهر ییلاقی  گشت زدیم تا  اطلاعاتی پیرامون بازدید  از نقاط دیدنی بدست آوریم .  سپس  به یکی از فروشگاه های مواد لبنی شهر رفته  تا  مقداری سوغاتی  خریداری کنیم. 

 

در فروشگاه های مواد لبنی شهر سنگسر  تنوع محصولات بدست آمده از شیر  گوسفند مشاهده می گردد.  عشایر ایل سنگسر  در فصول مختلف سال  از شیر گوسفندان خود  تعداد  ۲۸ محصول بی نظیری  را تولید می کنند  که کمتر در نقاط دیگر کشور می توان مشاهده نمود.  چنانچه همین محصولات از شیر گاو بدست آید از نظر قیمت بسیار ارزانتر می باشد.  از میان محصولات  بدست آمده از فراوری شیر،  که بهترین سوغاتی این شهر می باشد  " آرشه  " است.  موقع خرید دقت کنید، که آرشه  نه خیلی سفت باشد، نه خیلی شل،  باید غلظت آن در حد غلظت فرنی باشد.  آرشه خیلی سفت  دارای آرد زیاد بوده و اگر آرشه خیلی  رقیق باشد  به آن روغن اضافه کرده اند.  قیمت برخی از محصولات این فروشگاه  ( در مهرماه ۱۴۰۲ ) عبارتست از: 

پنیر گوسفندی  اعلاء  مالیده ( خیگی )                       هرکیلو6.000.000ریال 

آرشه  گوسفندی  اعلاء                                          هرکیلو 9.000.000ریال

ماست  چکیده گوسفندی  اعلاء                                هرکیلو2.500.000 ریال

چیکو                                                                هرکیلو500.000 ریال

گفتنی است  روغن حاصل از تهیه آرشه  علاوه بر اینکه  مقوی و مناسب برای خوردن بوده، بسیار خاصیت درمانی دارد. 

 

غار دربند 

بامداد روز چهارم  برای بازدید غار دربند به طرف شهرستان مهدیشهر رفتیم  . پس از طی ۳ کیلومتر در ابتدای ورودی شهر سنگسر  ( ۲ کیلومتری  شمال شهر  )  جنب دانشکده منابع طبیعی وارد جاده فرعی آسفالته شده  و به سمت کوه " لهر"  ادامه مسیر داده  و تا پارکینک اتومبیل ها  واقع در شیب سینه  کوه  لهر رفتیم .  از این مکان به بعد گردشگران  باید  فاصله ای  بیش از ۳۰۰ متر  را با پای پیاده  در شیب کوه به سمت درب غار طی نمایند. که خوشبختانه  در دهه های اخیر  شهرداری مهدیشهر  این مسیر را پله چینی و نرده گذاری  کرده است.

در محدوده پارکینک،  موزه فسیل ها نیز وجود دارد.  علیرغم آن که  سایت غار،  باز بودن غار را نشان می داد . متاسفانه غار بسته بود و بازدید از آن  میسر نشد.  لذا با توجه به اطلاعاتی که  از أخرین بازدیدم در دوران دانش آموزی  از این غار در ذهنم باقی مانده بود و همچنین  استفاده از مطالب مندج در سایت ،  غار دربند را بطور خلاصه   به شما معرفی  و  بناچار  راه خود را ادامه داده تا از جاذبه های شهرستان سمنان بازدید نماییم.  

مشخصات غار دربند

مکان                             

واقع در سینه کوه " لهر " روستای دربند شهرستان مهدیشهر

فاصله                            

 از شهمیرزاد تا ابتدای جاده فرعی  ۳  کیلومتر

از مهدیشهر تا ابتدای جاده فرعی ۲ کیلومتر

از ابتدای جاده اصلی   تا دامنه کوه  ۲ کیلومتر

مسیر پیاده دروی   حدود ۳۰۰ متر با ۶۲۰ پلکان 

طول غار                        

طول غار ۱۱۴ متر می باشد.

طول  دالان ورودی گلویی شکل   ۲۴ متر 

عرض غار                     

متغییر بوده  که عریض ترین قسمت آن ۳۶ متر است.

عرض دالان ورودی   ۳ متر 

ارتفاع غار                     

ارتفاع دهانه ورودی  از ۳۵/۱  شروع شده و به  ۸۰ سانتی متر می رسد.

ارتفاع داخل غارمتغییر بوده  که بلند ترین قسمت آن ۳۰ متر است.

ارتفاع از سطح دریا  ۲۰۵۸ متر

ارتفاع دهانه ورودی غار از پای کوه بیش از 300 متر است. 

فضای داخل غار  

ساختمان غار مربوط به دوران سوم زمین شناسی و از نوع سنگ های رسوبی است. این غار در گذشته محل سکونت انسان بوده‌  و بعد از غار علیصدر شهرستان همدان، دومین غار بزرگی آهکی کشور است.  دارای تالاری بیضی شکل به طول ۹۱ متر بوده، که در انتهای آن حوضچه کم عمق و پر از آب زلال ، اما غیر قابل شرب دیده می شود. دارای بزرگترین استلاگمیت (چکیده) ایران با ارتفاع ۱۴ متر و قطر متوسط 2.85 متر است.

 

در مسیر عبور پس از طی  ۱۰ کیلومتر  و  ۵  کیلومترمانده به شهر سمنان از مجاورت منطقه ای با صفا  و سر سبز به نام درجزین ( درگزین ) گذشتیم . این منطقه روزگاری مرکز تولید انار سمنان بوده،  که امروزه  به  "  شهر یاقوت سرخ کویر "  شهرت دارد. اما به دلیل گسترش شهر،  آرام آرام باغ های سرسبز درجزین جای خود را به  ویلاها و ساختمان های شهری داده اند. 

 

معرفی سمنان

شهرستان سمنان یکی از شهرهای ایران و مرکز استان سمنان می باشد. که در جنوب رشته کوه البرز و شمال دشت کویردر مسیر جاده تهران به مشهد واقع گردیده است. شهر های دامغان از سمت شرق، سرخه از سمت غرب ،مهدیشهر از ناحیه شمال و دشت کویر از ناحیه جنوب شهرستان سمنان را احاطه کرده اند. از منابع و کتب تاریخی  چنین استنباط می‌شود که  سمنان یکی از مناطق کهن و قدیمی ایران بوده، که در درازای تاریخ فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشته است .  سمنان شهرستانی مملو از لهجه های گوناگون و آب و هوای متفاوت  است . آب و هوای این شهرستان در تابستان  بسیارگرم و در زمستان نسبتاً سرد می‌باشد. دارای مردمانی آرام، خونگرم و مهمان نواز می باشد. بهترین زمان سفر به این منطقه فصل های بهار و پاییز است.

 

جاذبه های گردشگری: 

  شهر سمنان دارای هفت  محله  قدیمی  به ‌نام‌های " اسفنجان (اسپنژان)، لتیبار، شاهجو، ناسار، زاوغان، کوشمغان وکدیور"  می باشد .  که  بدلیل قدمت کهن این منطقه  آثار باستانی متعددی را در خود جای داده است.  متاسفانه علیرغم آن که در تعطیلات پاییزی به این شهر سفر کرده بودیم. بیشتر جاذبه های گردشگری شهر سمنان بسته  بود و ما فقط از نمای بیرون عکسی به یادبود سفر گرفتیم. مهمترین جاذبه های شهر عبارتست از 

جاذبه های مذهبی:   شامل   "  امامزاده یحیی بن موسی الکاظم ، علی بن اشرف،  زین الدین، علی بن جعفر الصادق، ابراهیم و اسماعیل و بقعه  های علویان و پیغمبران (سیم النبی و لام النبی) ". 

جاذبه های تاریخی و باستانی:  شامل  "  مسجد جامع سمنان،  مسجد جامع زاوقان،  مسجد امام (مسجد سلطانی)."

منار سلجوقی 

 این منار در داخل مسجد جامع شهر سمنان قرار گرفته،  که با توجه به قدمت  دیرینه اش ، از آن به عنوان قدیمی ترین منارجنبان ایران  یاد می کنند. پلکان های منار بسیار تنگ و باریک است و چند پلگان بالای منار از نظر ارتفاع خیلی بلند  ساخته شده است. در مرکز  بالای این منار محوری چوبی قرار دارد،  که با تکان دادن آن کل منار می لرزد ،  که به همین دلیل به آن  منارجنبان  گویند.  

 

گرمابه ها 

شهر سمنان دارای چهار  گرمابه  تاریخی به نام های "    ناسار، قلی، نخست و پهنه ( حضرت )"  بوده  که فقط گرمابه پهنه به موزه تبدیل شده است.

گرمابه تاریخی ناسار در داخل بازار بزرگ سمنان،  اندکی پایین تر از تکیه ناسار و در عمق زمین  قرار داشته  و شامل  دو گرمابه مردانه و زنانه  متصل به هم می باشد. درب گرمابه مردانه در بازار سمنان و  درب گرمابه زنانه در انتهای کوچه بن بستی در خیابان شهید اعوانی  می باشد.  

 

بازار ها 

در گذشته شهر سمنان دارای یک بازار بوده، که  از شمال به جنوب  شهر قدیم سمنان ادامه داشته،  ولی در اثر گسترش شهر و احداث خیابان  به دو قسمت تبدیل شده است.  به مرور زمان بخش شمالی بازار به  " بازار بزرگ  " و بخش جنوبی بازار به "  بازار پهنه  "  مشهور گردیده است.

بازار بزرگ

بازار بزرگ از خیابان شهدا  تا خیابان امام خمینی  امتداد دارد.  متاسفانه به علت تعطیلات  تمامی مغازه ها کاملاْ بسته بود.  در امتداد این بازار می توان از دو تکیه  کهن سمنان به نام های  " تکیه عباسیه و تکیه ناسار " بازدید نمود. این بازار در بافت قدیمی شهر بوده و دارای سه ورودی اصلی  در ( خیابان شهدا  در شمال ، تکیه ناسار در بخش میانی و خیابان امام خمینی در جنوب ) است.

 

بازار پهنه 

بازار پهنه از خیابان امام خمینی تا  محدوده  تکیه پهنه می باشد. که به علت تعطیل بودن در تصرف برادران افغان  به عنوان بازار دستفروش ها بود. از خروجی جنوب غربی انتهای تکیه پهنه می تواند  به امامزاده یحیی بن موسی الکاظم رفت.  در مسیر این بازار می توان از مسجد جامع و منار سلجوقی شهر سمنان بازدید نمود . این بازار نیز در بافت قدیمی شهر قرار داشته و دارای سه ورودی اصلی   شامل :   ورودی شمالی ازخیابان امام خمینی ،   ورودی شرقی در مجاورت مسجد سلطانی و ورودی جنوبی از ناحیه جنوب غربی  تکیه پهنه است. 

 

بازار شیخ علاءالدوله ( بازار مرده ها )

بازار مرده  ها  که بازاری است منشعب شده ، از ابتدای بازار پهنه به موازات خیابان امام خمینی تا انتهای ساختمان  مسجد جامع بوده،  که از نظر عرض باریکتر از دو بازار دیگر می باشد و برابر گفته های اهالی از قدیم  مشاغل  کم ارزش  در این بازار رواج داشته و غالب مغازه های آن به حالت تعطیل بوده ، که به همین دلیل به آن بازار مرده ها گویند. در سال های اخیر شهرداری نام این بازار را به بازار شیخ علاءالدوله سمنانی تغییر داده است. این بازار دارای دو ورودی شامل :  ورودی شرقی  در ابتدای بازار پهنه و ورودی شمال  غربی در خیابان امام خمینی است.

 

آب انبارها   

شهر سمنان دارای تعدادی آب انبار از دوران گذشته با معماری منحصر به فرد در بافت قدیم بوده ، که مهمترین آن ها عبارتند از : آب انبار ناسار، کارخانه ، کهنه دژ  و توکلی  که متاسفانه چنین بر می آمد که  آب انبار ناسار  از مدت ها پیش بسته است.

دروازه ارگ سمنان 

این دروازه باز مانده  ساختمان تاریخی ارک دولتی  مربوط به دوره قاجاریه بوده که در حال حاضر در تقاطع خیابان های  طالقانی و شیخ فضل الله نوری  قرار گرفته و به صورت میدان زیبایی  همواره آغوش خود را بر روی گردشگران باز کرده است.  و به عنوان نماد  شهرستان سمنان شهرت دارد. کاشیکاری دروازه ارگ سمنان بسیار زیبا  است.  درب  چوبی بزرگ  ورودی شهر در ضلع شمالی قرار گرفته، که بدلیل مرمت  کف  ساختمان به صورت باز باقی مانده است.   در ضلع شمالی قسمت بالای درب ورودی نبرد رستم با دیو سپید  و در زیر آن  نقش سربازان گروه توپخانه  و در طرفین آن  تصویر شیر و خورشید  و  همچنین در زیر تصاویر شیرنیز دو سرباز پیاده نظام دوره  دقاجاریه  بر روی کاشی نقش بسته است.  

موزه ها 

شهرستان سمنان دارای تعدادی موزه  بوده، که می تواند برای گردشگران جذاب باشد.  اهم این موزه ها عبارتند از :  " موزه گرمابه پهنه ،  دفاع مقدس، هنرهای معاصر شرق کشور ، سکه و ...  "، که  متاسفانه به علت تعطیلات   همواره با درب های بسته روبرو می شدیم. 

افزون بر اینها  گردشگران می‌توانند از ابنیه های تاریخی دیگر  سمنان  مانند  "   خانه های تاریخی ، بنای دارالحکومه واقع درمیدان ابوذر، برج چهل‌دختران،  مدرسه صادق خان،  آرامگاه  های حکیم الهی سمنانی و پیر نجم الدین، قلعه های سارو، پاچنار، کوشمغان، زاوغان و کهن‌دژ  کاروانسراهای شاه عباسی(صفویه)،  شاه سلیمانی آهوان و   کاروانسرای سنگی آهوان(مربوط به قرن پنجم هجری)  و ...  بازدید نمایند.

عمارت بادگیر  ( خانه  تاریخی کلانتر )

این خانه ی تاریخی در سال ۱۳۹۶ توسط شرکت تعاونی گذر سبز قومس  پس از مرمت و احیا  به رستوران کافی  شاپ و مرکز اقامت تبدیل شده است.   در مجاورت ساختمان پارکینک بزرگی  برای رفاه گردشگران در نظر گرفته شده است.  این مجموعه دارای  محیطی بسیار زیبا،  آرام ، پرسنلی بسیار مودب،  مهمان نواز  بوده و قیمت آن با توجه به  کیفیت وخدماتی که ارایه میدهند  برای گردشگران مناسب است.

\خانه تاریخی طاهریان

این بنای تاریخی  در ضلع جنوبی  امامزاده  واقع گردیده و امروزه پس از بازسازی به صورت هتلی بسیار شیک و سنتی درآمده است.  پارکینک بسیار وسیعی در جلوی درب ورودی برای گردشگران  در نظر گرفته شده است.   درب ورودی این مجموعه تاریخی  هیچ تناسبی با معماری ساختمان نداشته و دارای پلکان های تند و پر خطر می باشد.

رستوران دارچین

پس از بازدید از نقاط مختلف سمنان که اکثرا بدلیل مصادف بودن با روز های تعطیلات  بسته بود . برای صرف نهار عازم رستوران دارچین شدیم.  این رستوران دارای محیطی آرام ، پرسنلی مودب، غذا های مطبوع،  قیمتی نسبتاْ گران ، اما سرویس دهی متوسط بود. 

 

روز بازگشت

پس از صرف صبحانه،  خداحافظی با میزبان،  با کوله باری از تجربه و همچنین  با انبوهی از تاسف بدلیل عدم موفقیت از دیدن بسیاری از نقاط جذاب شهر سمنان به جهت  بسته بودن  اماکن گردشگری،  این شهر نسبتاْ خاموش را به سوی  اصفهان ترک کردیم.  امید آن که در آینده  این درب های بسته  بر روی گردشگران باز گردد.  در جمع بندی نظرات افراد گروه  باید گفت : علیرغم آن که  موفق به بازدید تعداد بیشماری از جاذبه های گردشگری این شهر نشدیم ، امّا ارزش وقت صرف کردن برای رفتن به این شهر را داشت. پیشنهاد به دوستان عزیز لست سکند  این است که  چنین سفری را تجربه کنند.