من و خانمم سال پیش قرار بود به این مسافرت بریم که محقق نشد ولی امسال با برنامه ریزی دقیق و پس از تحقیق 1 ماهه از اکثر اطلاعات موجود در اینترنت و کسایی که قبلا مسافرت زمینی به ارمنستان داشته اند تصمیم گرفتیم این بار مسافرت زمینی را انتخاب کنیم. اول اطلاعات موجود را جمع بندی و دسته بندی کردیم و یک برنامه یک هفته ای ارائه کردیم بعد ماشین را کاپوتاژ کردم و پلاک بین المللی گرفتم که در یک روز انجام شد ( هزینه ها و مدارک در سایت جهانگردی موجود است) و 2 عدد گواهینامه بین المللی جهت اطمینان بیشتر تهیه کردم. همه کارهای قبل سفر که در چک لیست موجود در سایت بود انجام شده بود.

حال زمان رزرو هتل یا خانه بود. با چند نفر از دستان مشورت کردم سپس تصمیم به رزرو یک خانه گرفتم. خانه ای دو خوابه به قیمت شبی 60 دلار توسط یک دوست در ایروان رزرو کردم.

2 روز مانده به راهی شدن کارهای ماشین (بازدیدهای فنی و تایر ها و ...)را انجام دادم. یک کار خیلی خوب که انجام دادم یک اپلیکیشن عالی به نام Wikiloc به موبایل نصب کردم.

این اپ قابلیت ذخیره مسیرها را با ثبت اطلاعات دارد و افراد مختلف مسیر های مسافرت خود را میتوانند در سایت آپلود کنند یا مسیر خاص را دانلود کنند. و من مسیر نوردوز به ایروان را از این سایت به موبایلم اضافه کردم برای ورود به وبسایت اینجا کلیک کنید.
که خیلی به دردم خورد .

خب حالا وقت سفر بود و ما که 5 نفر بودیم ساعت 10 شب 21 تیر 95 از تبریز راه افتادیم و چون بچه در ماشین داشتیم مسیر را بسیار آرام تا نوردوز پیمودیم که من هم این مسیر را در سایت Wikiloc آپلود کردم برای ورود به وبسایت اینجا کلیک کنید.

ساعت 1 شب به مرز نوردوز رسیدیم.

قسمت جالب قضیه این جا بود که آخرین پمپ بنزین قبل مرز (سیه رود) بسته بود و من در سوفیان بنزین زده بودم و با باک نیمه پر به مرز رسیدم.(پس حتما در جلفا بنزین بزنید) از دست فروش های محلی یک سیم کارت Viva به قیمت 15000 تومان خریدم و اینترنت آن با کد (*777*1#) را یک روزه فعال کردم که هر روز اینترنت نامحدود 100 درام(730 تومان) بود و کل مسیر تا ایروان و هر کجای جاده اینترنت موجود بود.

پلاک ها را همان جا با بست کمری 30 سانتیمتری که با خود داشتم نصب کردم .

وارد قسمت اداری مرز نوردوز شدیم و ازای هر نفر 25000 تومان خروجی به بانک ملی (شبانه روزی باز است) واریز کردیم. از صرافی پایانه مرزی 200 دلار به درام تبدیل کردیم.(قیمت روز 100 دلار 475000درام)

مامور کنترل پاسپورت خروجی ما را زد و سپس به قسمت کنترل وسائل همراه رفتیم. و من با ماشین برای کنترل ماشین رفتم. ماموریت سمت ایران خیلی همکاری کردند و در کوتاهترین زمان (45 دقیقه) کارهای خروج خودرو (کنترل مدارک خودرو و خود خودرو) را انجام دادند. سپس به سمت مرز ارمنستان رفتیم ولی ماموران ارمنی کارها را به سختی انجام میدادند.

هزینه های مرزی آن طرف بدین قرار بود: اول برگه ی درخواست ویزا را پرکردیم و من قبلا فرم مورد نظر را از یک سایت (www.armeniacis.com) برداشته بودم که ویرایش شده اش توسط خودم را در همین جا قرار می دهم.

هزینه صدور ویزای 21 روزه 3000 درام بود که اگر افسر فرم مذکور را پر می کرد نفری 1000 درام بیشتر طلب میکرد.

سپس هزینه مربوط به خودرو ، خروجی خودرو 22000 درام و 2000 درام بود که پرداخت کردم. پس از کلی معطلی ماشین را به مبلغ 10000 درام بیمه کردم.

کل کارها تا ساعت 5 صبح طول کشید و ما هم ساعت 6 صبح به طرف ایروان حرکت کردیم. مسیر تا شهر گوریس از شانس ما مه غلیظ بود و کل مسیر را با سرعت کم رفتیم .

مسیر دارای طبیعت بکر و زیبا و پر پیچ و خم بود که ارزش عکس گرفتن داشت. ما صبحانه و نهار را در راه خوردیم وچیزی که توجه ما را جلب کرده بود تیرهای برق قدیمی را تعویض نکرده بودند بلکه بصورت خاصی تعمیر کرده بودند.

خلاصه ساعت 4 عصر به ایروان رسیدیم و داخل شهر ایروان 10000 درام پلیس رشوه گرفت که تنها مورد بد مسافرت ما بود.


همین رشوه باعث شد تا دیگر در ایروان ماشین نرانیم و تا روز آخر ماشین پارک شده بود.

ماشین راندن ارمنی ها فوق العاده بود و دقیقا به قوانین رانندگی عمل میکردند و نه سرعت غیر مجاز و نه لایی کشیدن و نه سبقت از راست و نه بوق زدن و ... حتی بالاتر از قوانین عمل میکردند که برای من لذت بخش بود.

با کمک دوستمان به خانه ای که رزرو کرده بودیم ( خیابان Northern) رفتیم که خانه تقریبا در مرکز شهر بود و دسترسی به همه جا بسیار راحت بود و مستقر شدیم و عصر خیابان پیاده رو را گشتیم. و از بازار زیر زمین TASHIR واقع در زیر خیابان خیابان Northern دیدن کردیم.

سه شنبه صبح به سمت میدان آزادی که ساختمان اپرا هم در آنجا بود رفتیم که یک میدان بزرگ بود.

بعد پشت میدان آزادی کاسکاد و موزه کاسکاد بود که به دیدن آن جا رفتیم از طرف بیرون پله های زیادی بود که بعد از چندین پله یک استراحتگاه و آب نما بود و دوباره به همین طریق ولی به دلیل پله زیاد از سمت داخل وارد شدیم که پله برقی داشت و به راحتی به طبقات بالا رفتیم کل مسیر از وسائل مدرن و هنری زیبا پر بود و در وسط طبقات موزه زیبا و مدرنی داشت. و در طبقه بالا موزه کریستال بود. (https://www.cmf.am/)

و از بالای مجموعه قله کوه آراگاتْسْ بلند ترین قله ارمنستان (4090متر) باوقار و دیدنی بود.

بعد از بازدید از مکانهای فوق نهار را در همان نزدیکی و در شاورما تومانیان خوردیم که نهارش خوب بود که کل نهار 5 نفر 6500 درام شد. عصری سوار تاکسی (1000 درام از میدان آزادی) شدیم و به Yerevan MALL رفتیم مرکز خرید مدرن با فودکورت خوب بود که پس از کلی بازارگردی در همان فودکورت شام در KFC ساندویچ مرغ خوردیم و به هراپاراک ( میدان جمهوری) برای دیدن رقص آب رفتیم که رقص آب هم آن روز تعطیل بود و برگشتیم خانه.

چهارشنبه صبح با ماشین ون کرایه ای به مبلغ 400000 درام به دره گلها Tsaghkadzor رفتیم و سوار تله کابین شدیم که چشم انداز زیبایی داشت.

و بعد به طرف Parz Lich در دهکده توریستی Dlijan راهی شدیم و در مسیر بلال فروشی هایی بود که زیبایی های مسیر رفت را دوچندان میکرد و راننده در کنار یکی از آنها توقف کرد و ما بلال خوردیم که برخلاف ایران سرخ شده نبود بلکه آب پز بود.

پس از طی مسیری زیبا و البته ناهموار برکه ای فوق العاده زیبا از پشت درختان نمایان شد که میتوان گفت قطعه ای از بهشت بود.

پس از گشت و گذار در این برکه و قایق سواری مفرح (نیم ساعت 2000 درام ) و شاید نقطه اوج سفرما بود برای صرف نهار و بازدید به Sevan رفتیم و نهار کباب ماهی مشهور ایشخان سفارش دادیم (هزینه نهار 5 نفر 20000 درام شد)

بعد از نهار به کلیسای SevanVank رفتیم که بالای تپه ای در همان منطقه بود (این صومعه در سال ۸۷۴ میلادی توسط شاهدخت ماریام دختر آشوت یکم بنا شده است).در محوطه پایین کلیسا صنایع دستی و هنری به فروش میرسد که دیدن آنها خالی از لطف نبود.

عصر به ایروان برگشتیم و باز هم به هراپاراک رفتیم و بستنی خریدیم (هر بستنی 200 درام) برای دیدن رقص آب رفتیم که با آهنگ های خوب و عالی برقرار بود و از شانس ما مراسم رقص نیز برقرار بود که توریست های اروپایی می رقصیدند و تا ساعت 11 آنجا بودیم.

پنجشنبه صبح بعد خوردن صبحانه به باغ وحش ایروان رفتیم (ورودی5 نفر 4500 درام) بازدید جالب بود مخصوصا برای پسرم که از دیدن حیوانات مختلف و غذا دادن به آنها لذت می برد.

ظهر برای نهار به Pizza hut رفتیم که پیتزاهاش عالی بود که هزینه نهار 5 نفره ما 18000 درام شد

عصر همان روز به بازار شوکا که تقریبا بازار محلی بود و جدیدا مورد بازسازی قرار گرفته بود و درب خاصی داشت رفتیم. این بازار در 3 طبقه بود که تقریبا طبقه همکف بازار محلی و سوپرمارکتی بود و طبقه دوم لباس فروشی ها و طبقه سوم هم محل بازی بچه ها بود. در قسمت بازار محلی (همکف) تقریبا همه چیز مخصوصا شیرینی های محلی بود. و نیز نانوایی هم داشت. جالب این که من برای خرید نان رفتم و هر اسم انگلیسی و ارمنی که بلد بودم گفتم ولی نانوا متوجه نشد من نان لواش میخوام تا این که فهمید و گفت لواش !!! به ارمنی به لواش لواش گفته می شود. هر کیلو لواش 480 درام بود و طول هر لواش 1 متر می شد.

جمعه با همان ون به کلیسای جامع اچمیادزین در شهر اچمادیزین رفتیم (15000 درام) که محل جالبی بود و نام قبلی آن اوچ کلیسا (3 کلیسا) بود و مرکز ارامنه دنیا است و قبلا جزو خاک ایران بود. و داستانی که برای کلیسا تعریف میکردند خود نیز جالب بود : ظاهرا شاه عباس صفوی آن منطقه را به تصرف خود در می آورد و دستور تخریب کلیسای جامع را می دهد و ارمنی ها نیز برای تخریب نشدن این کلیسا شبانه عکس شاه عباس را بر روی آن حکاکی میکنند و صبح به شاه میگویند از طرف خدا این عکس این جا ظاهر شده و شاه عباس از تخریب آن چشم پوشی میکند.

از روی پلاکارد موجود در محل این عکس گرفته شده است

ساعت 2 به ایروان برگشتیم و برای نهار به رستوران قفقاز رفتیم با ظاهری جالب و ترکیب سنتی و مدرن. ما در اینجا سوپ و گوشت سرخ شده و مرغ و کباب و دلمه سفارش دادیم که داخل سوپ کوفته مانندی به اندازه تخم مرغ بود و گوشت مرغش خوب نبود و دلمه هاش بد نبود ولی کباب ها و گوشت سرخ شده اش عالی بود (18000 درام). موقع صرف نهار مرد 65 ساله ای وارد رستوران شد و به زبان ارمنی به ما چیزهایی میگفت و ما هاج و واج به صورتش نگاه میکردیم و فکر میکردیم برای پول گرفتن آمده. ولی یکی از مدیران آنجا را صدا کردیم و برای ما ترجمه کرد که ایشان دکتر ... کارگردان ارمنی هستند و از بیرون رستوران به رفتار پسرم دقت می کرده و از پسرمان و نوع کاراکترش خوشش آمده و میخواهد به به او کادو بدهد و 5000 درام به او هدیه داد که برای ما سورپرایز جالبی بود. و من شرمنده فکری که کرده بودم شدم.

عصر همان روز به DALMA MALL رفتیم که فروشگاه مدرنی بود و کادو و چیزهای دیگری خریدیم واین مرکز خرید هم همانند بقیه مراکز خرید فودکورت و محل خرید سوپری و برند های معروف بود. جالب بود هر جا سوار تاکسی شدیم و به هر کجای ایروان رفتیم همه 1000 درام بود

شنبه صبح به بازار محلی ورنیساج که خیلی تعریفش را شنیده بودیم رفتیم و پر از صنایع دستی چوبی و سنگی و وسائل قدیمی و بافتنی و رومیزی و ... بود که کلا متفاوت از بازارهایی بود که تا حالا در ایروان دیده بودیم و مناسب ایرانی ها بود برای چونه زدن. و من چند نماد از ایروان خریدم. این بازار شنبه و یکشنبه حدود 11 صبح تا 5 عصر دایر است.

با درخواست پسرم برای نهار دوباره به پیتزا هات رفتیم.

عصر به موزه تاریخ ارمنستان واقع در میدان جمهوری رفتیم که تاریخ ارمنستان از گذشته تا حال را میشد در آن جا دید (نفری 1000 درام) موزه خیلی بزرگی بود به طوری که همسرم اواسط بازدید خسته شده بود.

شب مراسم کنسرت زنده در میدان اپرا بود که تا پاسی از شب آنجا بودیم.

یکشنبه ساعت 6 صبح از ایروان به سمت مرز حرکت کردیم (به دلیل ندیدن پلیس های شهر و خطر رشوه گرفتن). برخلاف رفت موقع برگشت هوا مه آلود نبود و ما حداکثر لذت از طبیعت را داشتیم و صبحانه و نهار را در راه خوردیم.

و ساعت 3 به مرز رسیدیم و برخلاف موقع رفتن کار ها را خیلی سریع انجام دادند و مبلغ 8150 درام پول گرفتند سپس به سمت مرز ایران حرکت کردیم و خوشبختانه آنجا هم مرزبانان عزیز زود کارها را انجام دادند و ما به راه افتادیم ساعت 8 شب خسته و با کلی خاطرات خوب در تبریز بودیم.


توجه 1: .حتما موقع ورود و خروج پاسپورت های خود را کنترل نمایید تا مهر های ورود و خروج زده شده باشد

توجه 2: ایروان شهر بسیار منظمی است که خورروها کاملا به مقررات راهنمایی احترام میگذارند.

توجه 3: بهتر است در ایروان از ماشین شخصی استفاده نکنید چون حتما و بدون شک جریمه سنگین خواهید شد.

توجه 4: شهر ایروان از ساعت 5 عصر به بعد زنده میشود و در واقع از ساعت 5 به بعد شهر دیدن دارد.

توجه 5: در مرز ایران و ارمنستان کارهاتان را خودتان انجام دهید و به فرد دیگری واگذار نکنید.

توجه 6: مسیر راههای ارمنستان پر پیچ و سراسر گردنه است پس با احتیاط برانید و از جاده لذت ببرید.

توجه 7: من مسیرهای مهم که به دردم می خورد را در آوردم و برای شما ارائه میکنم شاید به دردتان بخورد

نویسنده :رسول حسنی