جاذبه هایی از خوانسار و گلپایگان (+ دره بید + رود گلپایگان + ارگ گوگد )

این بار شما را به دیدار از برخی جاذبه های طبیعی و تاریخی خوانسار و گلپایگان می برم. دو شهری که هرچند در قسمت شمال غربی استان اصفهان قرار دارند ولی وابستگی و قرابت فرهنگی نزدیکی با شهرهای استان مرکزی و تهران دارند و در طول سال، پذیرای گردشگران زیادی از اصفهان و تهران و بقیه استان ها می باشند.

آب و هوای مطبوع و نسبتا خنک و نیمه کوهستانی خوانسار همراه با چشمه سارهای فراوانی که از دامنه کوه های جنوبی در این شهر جاری می شود باعث جذب خیل گردشگران به پارک معروف سرچشمه خوانسار می شود . از طرفی در ایام اردیبهشت ماه، دامنه های کوه گلستان کوه و منطقه دره بید در حومه خوانسار غرق در گل های لاله واژگون می شود. دشت گل های لاله واژگون منطقه دره بید در حومه جنوبی خوانسار، از زیباترین و پرگل ترین دشت های لاله واژگون در کشور است.

از طرفی، رود گلپایگان نیز یکی از جذابیت های مهم گردشگری شهر گلپایگان است که در طول تابستان پذیرای مردم این منطقه و مسافران برای بهره مندی از یک طبیعت زیبا و پیمایش و تفریح در آب می باشد .

ارگ گوگد در حومه شرقی گلپایگان یکی دیگر از جاذبه های این شهر است که هرچند بعد از بازسازی تبدیل به هتل شده ولی پذیرای بازدید گردشگران نیز هست.

تصویر 1 : نقشه موقعیت شهرهای خوانسار و گلپایگان و جاذبه های پیرامون آنها

.

تصاویر 2 و 3 : پارک سرچشمه خوانسار

.

تصاویر 4 تا 7 : نماهایی از منطقه دره بید و گلستان کوه خوانسار

.

تصاویر 8 تا 10 : نماهایی از رود گلپایگان

.

تصاویر 11 تا 13 : ارگ گوگد در نزدیکی گلپایگان

ویدئوی قسمت اول مستند خوانسار، گلپایگان 

خوانسار ، مهد چشمه های جوشان و پر آب

خوانسار شهری در قسمت شمال غربی استان اصفهان است و فاصله آن با شهر اصفهان، 175 کیلومتر است. شهر خوانسار در دامنه شمالی رشته کوه سیل ( سول ) که از رشته کوه های پراکنده زاگرس می باشد، قرار گرفته و آب و هوای معتدل و کوهستانی دارد.    

چشمه های پر آب متعددی از پای کوه سیل ، کوه بلندی که در حاشیه جنوبی خوانسار قرار گرفته، از دل زمین می جوشد . پارک زیبا و مصفای سرچشمه خوانسار در محدوده این چشمه ها احداث شده و گردشگران فراوانی را به خود جذب کرده است. واژه " خوان "، به معنی چشمه است و خوانسار یعنی " چشمه سار " و یا محلی که چشمه های فراوان دارد.  

برخی از خانه هایی که در ییرامون پارک سرچشمه خوانسار قرار دارند، دارای حیاط پر گل و مصفایی با حوضی در وسط حیاط هستند . گاه فواره ای در میان حوض است که به آب چشمه های خوانسار متصل است و بنابراین بطور دائمی در حال ریزش آب در درون حوض می باشد. بی شک اقامت در چنین خانه های مصفایی، لذت سفر به خوانسار را دوچندان می کند.

تصویر 14 : خانه هایی با حیاط مصفا در نزدیکی پارک سرچشمه خوانسار

.

تصاویر 15 تا 18 : در پارک سرچشمه خوانسار و محله های پیرامون آن، هرجا نگاه کنی جوی آبی روان است.

.

تصویر 19 : رودی که از آب چشمه های محل سرچشمه خوانسار تشکیل شده و از میان شهر خوانسار می گذرد تا باغات فراوان در طول  شهر را آبیاری کند.

باغات گردو و میوه در داخل و حومه شهر خوانسار فراوانند . دامنه کوه های پیرامون نیز دارای گیاهان خوراکی و دارویی است. عسل خوانسار نیز به خاطر همین فضای پر گل و سبزه شهر خوانسار ، مرغوب و معروف می باشد .

تصاویر  21 و 22 : خوانسار، مهد عسل و گیاهان وحشی و دارویی

.

تصویر 23 : باغات فراوان و سرسبز در شهر خوانسار

.

تصویر 24 : خیابان های مصفا و پر درخت خوانسار

.

تصویر 25 : چشم اندازی از شهر خوانسار از ارتفاعات کوه سیل ( سول )

.

تصویر 26 : موقعیت کلی شهر خوانسار و جاده های پیرامون آن

در پارک سرچشمه خوانسار و در محلات پیرامون آن، بجز چشمه و جویبارهای متعدد، جاذبه های دیگری نیز می توانید مشاهده کنید.

 

بقعه شیخ ابا عبدان قریشی یا بقعه بابا پیر خوانسار ، بقعه ای که چشمه ای از زیر آن می جوشد 

در محدوده  پارک سرچشمه خوانسار ، بقعه ای با گنبدی هرمی شکل قرار دارد که به نام بقعه بابا پیر معروف است .

این بقعه ، قدمتی هفتصد ساله دارد و آرامگاه یکی از عرفای مشهور به نام اباعبدان قریشی است . او همان کسی بوده که در هفتصد سال قبل ، مذهب شیعه را در محدوده خوانسار و در ایران ، بسط و تعمیم داده است .

چشمه ای از زیر زمین این بقعه می جوشد که به نام چشمه پیر معروف است و گردشگران گاهی برای ادای حاجات خود سکه ای به داخل چشمه می اندازند.

تصویر 27 : بقعه باباپیر در پارک سرچشمه خوانسار

.

تصویر 28 : سقف داخلی گنبد بقعه باباپیر

.

تصویر 29 : چشمه ای که از زیر بقعه باباپیر می جوشد

آسیاب آبی

به علت فراوانی آب ، آسیاب های آبی متعددی در محدوده پارک سرچشمه خوانسار وجود داشته که در حال حاضر یکی از آنها به صورت نمادین در معرض دید بازدید کنندگان قرار دارد .

 

تصویر 30 : آسیاب آبی در محاورت پارک سرچشمه خوانسار

خانه تاریخی حبیبی

یکی از بناهای تاریخی و دیدنی در خوانسار،  خانه تاریخی حبیبی است که مربوط به اواخر دوره قاجاریه است. این بنا فاصله چندانی با محل پارک سرچشمه خوانسار ندارد و نهری از مجاورت آن می گذرد. این بنا در سال  1328 هجری قمری بوسیله حاج حبیب الله تاجر خوانساری ساخته شده است و بعد از آن، این خانه زیبا و قدیمی وقف حسینیه و امور مذهبی شده است .

خانه حبیبی در دوطبقه ساخته شده و نمای دیوارها از آجر و کاشی، و سقف آن از چوب است . از  نکات جالب توجه این بنا ، نقش برجسته دو شیر در بالای یک سه دری در طبقه دوم قسمتی از نمای بیرونی این عمارت است.  طرح  برجسته ای از یک ساعت را در بین این دوشیر قرار داداند ، در حالیکه  تاجی بر بالای ساعت قرار گرفته است. در حیاط بزرگ این عمارت نیز ، حوض زیبایی قرار دارد.

تصاویر 31 تا 35 : نماهایی از خانه تاریخی حبیبی در خوانسار

آرامگاه امامزاده احمد ( شازده احمد ) خوانسار

در شهر زیبا و مصفای خوانسار ، هر خانه و محیط و امامزاده و مسجدی هم، زیبا و مصفا به نظر می رسد .

امامزاده احمد که به نام شازده احمد شناخته می شود امامزاده ای با محیطی مصفا و نشسته بر لب رودخانه شهر ، از آن دست فضاهایی است که گردشگر را به خود جذب می کند .

چشم انداز گنبد طلایی و مناره های زیبا این امامزاده در کنار رود اصلی شهر ، از دور شما را به خود جذب می کند . قدمت این امامزاده ظاهرا مربوط به دوره صفوی است و در خیابان آیه الله خوانساری شهر خوانسار قرار گرفته است.

در نزدیکی شازده احمد خوانسار،  یک عمارت تاریخی قدیمی نیز جلب توجه می کند که البته نتوانستم نام و مشخصاتی از آن را بدست بیاورم.

تصویر 36 : دورنمایی از امامزاده احمد خوانسار

.

تصویر 37 : یک عمارت قدیمی در نزدیکی امامزاده احمد خوانسار

ویدئو قسمت دوم مستند خوانسار گلپایگان ( جاذبه های شهر خوانسار ) 

سد باغکل و دریاچه آن

از دیگر چشم اندازهای زیبای پیرامون خوانسار، دریاچه کوچکی است که بر اثر احداث بندی بر روی رودخانه ای در جنوب این شهر ایجاد شده است . دورنمایی از این دریاچه را در می توان در حین خروج از شهر از طریق جاده خوانسار به دامنه، مشاهده کرد.

تصویر 38 : بند و دریاچه باغکل خوانسار در ابتدای جاده خوانسار به دامنه

دشت گل های لاله واژگون در گلستان کوه و دره بید 

گلستان کوه نام کوهی در جنوب شهر خوانسار است. این کوه یکی از ارتفاعات رشته کوه سیل ( سول ) است که در یک امتداد شمال غربی به جنوب شرقی  کشیده شده و در سمت جنوب و غرب شهر خوانسار واقع شده است.

در اردیبهشت  ماه هر سال ، دامنه های شمالی و جنوبی این کوه ، سرتاسر پوشیده از گل های لاله های واژگون می شود .

دشت لاله واژگون در دامنه شمالی کوه گلستان کوه، به نام دشت لاله واژگون گلستان کوه معروف است ولی دشت لاله واژگون در دامنه جنوبی این کوه، به نام دشت لاله واژگون دره بید معروف است .

دسترسی به دشت لاله وازگون گلستان کوه تقریبا ساده است چون در فاصله حدود ده کیلومتری جنوب خوانسار و در مجاورت جاده خوانسار به دامنه  قرار دارد.

تصاویر 39 تا 42 : دشت لاله واژگون گلستان کوه

.

تصاویر 43 تا 48 : گل های لاله معمولی و گل های وحشی دیگر در دشت لاله های واژگون  

دشت گل های واژگون دره بید و مسیر دسترسی به آن

دره بید، روستایی از توابع فریدن اصفهان است که در حد فاصل شهر خوانسار و دامنه قرار گرفته است . دشت و دامنه های بالادست این روستا در فصل اردیبهشت، سرتاسر غرق در لاله های واژگون می شود .

این دشت لاله های واژگون که به نام دشت لاله واژگون دره بید شناخته شده در دامنه جنوبی همان  گلستان کوه خوانسار است که دشت لاله های واژگونی به همین نام، در دامنه شمالی آن قرار دارد . به عبارتی رشته کوهی که در جنوب خوانسار قرار دارد در دامنه شمالی خود، لاله های واژگون معروف به گلستان کوه را دارد و در دامنه جنوبی خود ، دشت لاله های واژگون دره بید را دارد .

دشت لاله های واژگون دره بید در مقایسه با گلستان کوه ،  ازوسعت و تنوع طبیعی و زیبایی بیشتری برخوردار است .

برای دسترسی به دشت لاله های واژگون دره بید باید از خوانسار به سمت دامنه بیایید . بعد از طی بیست کیلومتر و نرسیده به شهر دامنه در یک سه راهی با دیدن تابلو روستای دره بید، به سمت راست بپیچید که شما را بعد از پنج کیلومتر به روستای دره بید می رساند. سپس در ادامه مسیر در یک جاده خاکی ده کیلومتری در دامنه ارتفاعات این منطقه، به دشت لاله های واژگون می رسید . در این ناحیه ، دشت و دامنه بسیار زیبا و مصفایی قرار دارد که در ایام اردیبهشت و بویژه در دوهفته میانی این ماه ،  پوشیده از گل های لاله واژگون می شود . 

امکانات گردشگری مانند سرویس بهداشتی و آلاچیق و اغذیه فروشی برای این ناحیه مهیا شده است . برکه بزرگ و زیبایی از چشمه های آب این منطقه در وسط این دشت زیبا قرار دارد .

تصویر 49 : مسیر دسترسی به دشت لاله های واژگون دره بید

سایت گردشگری لاله های واژگون دره بید،  ابگیر زیبایی،  محصور در بین کوه های پرگل این منطقه دارد و سایبان هایی برای استراحت مسافران در کنار این آبگیر احداث کرده اند . همچنین سرویس بهداشتی و اغذیه فروشی دارد .

تصاویر 50  تا 54 : آبگیر و امکانات رفاهی دشت لاله واژگون دره بید

دشت گل های لاله واژگون دره بید از زیباترین دشت های گل وحشی در ایران است. فصل گل دهی لاله های واژگون در این منطقه ، دو هفته میانی اردیبهشت ماه هر سال می باشد. 

 

تصاویر 55 تا 72 : تصاویری از دشت لاله های واژگون دره بید ( 18 اردیبهشت 91 )

دشت گل دره بید، یک محیط سرسبز و زیبا در دامنه کوه های پیرامون می باشد و علاوه بر زیبایی گل های لاله واژگون، زیبایی های طبیعی خاص خود را نیز دارد. همه ساله در ایام اردیبهشت مراسم سورنا زنی و چوب بازی، به مناسبت جشنواره گل های لاله واژگون در این منطقه برقرار می گردد.

تصاویر 73 تا 83 : تصاویر دیگری از منطقه گردشگری دشت لاله های واژگون دره بید

همچنین در فاصله ده کیلومتری حد فاصل دشت گل های دره بید تا محل روستای دره بید، شاهد چشم انداز زیبایی از کوهستان های این منطقه خواهید بود.

تصویر 84 : یک منطقه کوهستانی زیبا در حد فاصل دشت گل و روستای دره بید

ویدئو دشت لاله واژگون دره بید  

همه ساله در ایام جشنواره گل های لاله واژه گون در اردیبهشت ماه، نمایشگاهی از صنایع دستی و روستایی در محل روستای دره بید برقرار می گردد که دیدار از آن خالی از لطف نیست.

تصاویر 85 تا 87 : نمایشگاه صنایع دستی و روستایی در روستای دره بید در ایام جشنواره گل های لاله واژگون در اردیبهشت ماه

عسل خوانسار

طبیعت پر گل و گون زارها و رویش گیاهان دارویی و خوراکی وحشی در دامنه کوهستان های منطقه خوانسار، باعث شده که زنبورداری در این منطقه رونق داشته و عسل حاصل شده از این منطقه از زمره عسل های مرغوب و با کیفیت باشد.

تصاویر 88 تا 91

 گلپایگان

شهر گلپایگان در سمت شمال شهر خوانسار قرار گرفته و این دوشهر، تنها 25 کیلومتر با هم فاصله دارند . بر خلاف خوانسار که در دامنه کوه قرار دارد و شهر پر آب و با آب و هوایی خنک و معتدل است، شهر گلپایگان در دشت مسطحی قرار گرفته و آب و هوای آن گرمتر از شهر خوانسار است.

تصویر 92 : موقعیت شهرهای گلپایگان و خوانسار و جاذبه های پیرامون آنها

به غیر از کشتزارهای وسیع حومه گلپایگان، جاذبه اصلی طبیعی پیرامون این شهر، رود گلپایگان ( رود انار بار ) است. قبل از ورود این رود به شهر گلپایگان به شهر، دو سد نزدیک به هم بر روی این رود احداث کرده اند، " سد گلپایگان " و سد جدیدالاحداث " کوچری "

تصویر 93 : سد جدیدالاحداث کوچری بر روی رود گلپایگان

در باره رود گلپایگان، تفرجگاه اهالی گلپایگان

رود گلپایگان که در قسمت های مختلف به نام رود دربند و اناربار و قمرود هم نامیده می شود، رودی نسبتا طویل ( حدود 280 کیلومتر طول ) است که از کوهستان های منطقه فریدن اصفهان سرچشمه گرفته و بعد از عبور از تنگه ای در رشته کوه سیل ( سول ) ، در نزدیکی شهر هنده وارد دریاچه سد گلپایگان می شود. رود گلپایگان در این ناحیه، به نام رود "دربند" معروف است.  البته قبل از ورود به دریاچه سد گلپایگان، رودی هم که از طریق تونل قمرود به بیرون می آید، به رود دربند ( رود گلپایگان ) اضافه می شود.

تونل قمرود، تونلی به طول 44 کیلومتر است که آب سرشاخه هایی از رود دز (کارون) در منطقه الیگودرز را به دریاچه سد گلپایگان منتقل می کند. این تونل که طویل ترین تونل انتقال آب در خاورمیانه شناخته شده، برای تامین آب شهر قم احداث شده است، چون مسیر نهایی رود گلپایگان به شهر قم ( و دریاچه نمک ) ختم می شود و ظاهرا از محل سد کوچری بر روی رود گلپایگان، آب به صورت مستقیم و با هدایت از طریق لوله، به شهر قم منتقل می شود.

به علت وجود سد کوچری ، بستر رود گلپایگان بعد از این سد، خشک و یا کم آب می شود و با ادامه مسیر وارد دریاچه سد دلیجان می شود و بعد از آن هم به سمت شهر قم ادامه مسیر می دهد که البته در این قسمت کاملا خشک می گردد. رود گلپایگان بعد از سد کوچری به نام رود "قمرود" و یا " اناربار" معروف است.

سدهای گلپایگان و کوچری به فاصله تقریبا نزدیکی به یکدیگر ساخته شده اند و رود گلپایگان در حد فاصل بین این دو سد، طبیعتی زیبا و دلنشین دارد که مامن و ملجا اهالی گلپایگان و بقیه مسافران برای گذران روزهای تابستان در یک محیط دلنشین و سرسبز می باشد، محیطی که به علت کم عمق بودن رود، امکان پیمایش از داخل آب و یا بازیهایی مانند تیوپ سواری در آب وجود دارد و می توان از باغات حاشیه رود برای گذران یک پیک نیک خانوادگی یک روزه بهره برد.

 

تصاویر 94 تا 97 : نماهایی از رود گلپایگان در حد فاصل سد کوچری و سد گلپایگان

ده عباس آباد در نزدیکی سد گلپایگان

تنها روستایی که در حد فاصل دو سد گلپایگان و کوچری بر حاشیه رود گلپایگان واقع شده روستای کوچکی است به نام " عباس آباد " که در نزدیکی محل تاج سد گلپایگان قرار دارد . رود گلپایگان در حد فاصل این روستا و سد گلپایگان از زیباترین و دلنشین ترین مناظر طبیعی بهره مند است .

تصاویر 98 تا 100 : در روستای عباس آباد و رود گلپایگان در حاشیه این روستا

.

تصاویر 101 تا 104 : رود گلپایگان در حد فاصل ده عباس آباد و سد گلپایگان

.

تصویر 105 : رود گلپایگان با آبی زلال و شفاف

روستای عباس آباد تا شهر گلپایگان، بیست کیلومتر فاصله دارد و مسیر این جاده آسفالته محل تردد خودروهای زیادی است که از شهر گلپایگان و خوانسار و بقیه شهرها به این منطقه می آیند، تا از طبیعت زیبای رود گلپایگان، در پایین دست سد گلپایگان، استفاده کنند.

تصاویر 106 و 107 : جاده مابین شهر گلپایگان و سد گلپایگان، که از مجاورت رود گلپایگان ( رود اناربار ) عبور می کند.

.

تصاویر 108 و 109 : تصاویر دیگری از رود زیبای گلپایگان

.

تصویر 110 : باغات فراوان میوه در حاشیه رود گلپایگان

.

تصویر 111 : کمپ ما در یکی از باغات حاشیه رود ( البته چندان مرسوم نیست که در این باغات، شب مانی داشته باشید )

ویدئوی زیبایی های رود گلپایگان

جاده ای که به ده عباس آباد می رسد، بعد از این روستا همچنان ادامه می یابد تا به محل تاج سد گلپایگان برسد و سپس باز هم ادامه می یابد تا با دور زدن دریاچه بزرگ سد گلپایگان به شهر هنده در غرب این دریاچه برسد و سپس از طریق همین جاده ( جاده "ویست" ) باز هم  ادامه پیدا می کند تا بعد از گذشتن از روستای ویست و چند روستای دیگر، سرانجام در جایی در نزدیکی شهر خوانسار به جاده خوانسار، گلپایگان بپیوندد .

گفتنی است که جاده گلپایگان، عباس آباد، هنده، ویست، خوانسار که سرتاسر آسفالته است یکی از گزینه های خوب برای پیمایش با دوچرخه است، بویژه آنکه در قسمتی از جاده در حد فاصل روستای عباس آباد تا روستای هنده که از مجاورت حاشیه شمالی دریاچه سد گلپایگان می گذرد، جاده کاملا خلوت است و تقریبا تردد هیچ خودرویی انجام نمی گیرد. البته این قسمت از جاده، طبیعت سرسبزی ندارد.  

 

تصویر  112 : یک بنای قدیمی در مجاورت جاده ویست

ارگ تاریخی گوگد  گلپایگان

ارگ تاریخی گوگد ( Googad )در منطقه گوگد در ده کیلومتری شرق گلپایگان و در مسیر جاده گلپایگان، موته قرار دارد . این ارگ، به نام ارگ علیخانی هم معروف بوده است .

قدمت این ارگ 400 سال می باشد و از آن جز مخروبه ای باقی نمانده بود ولی با بازسازی پرهزینه ای که انجام شد ، این ارگ تاریخی با زیبایی و وسعت زیاد، زینت بخش این قسمت از حومه گلپایگان شده است .

ارگ ، دارای حیاط وسیع و مصفایی است و ایوان و راهرو و اتاق های فراوانی در دو طبقه، به زیبایی تمام در پیرامون این حیاط قرار گرفته اند . دهانه ورودی ایوان ها و اتاق ها به سبک طاق قوسی می باشد. دیوارهای بلند ارگ و برج هایی که در هر گوشه وجود دارد با نمای زیبایی، از داخل حیاط ارگ قابل مشاهده هستند . می توان به بالای برج ها ارگ رفت و طبیعت زیبا و مزارع اطراف را نگریست .

این ارگ در حال حاضر به عنوان هتل و رستوران و نمایشگاه  صنایع دستی کاربرد دارد و بازدید از داخل آن و استفاده از رستورانش، امکان پذیر می باشد.

تصاویر 113 تا 123 : ارگ تاریخی گوگد گلپایگان

سنگ نگاره های گلپایگان

در منطقه کوچری گلپایگان و منطقه تیمره خمین ، سنگ نگاره های بسیار فراوانی بر روی صخره های بیابانی این مناطق، کنده شده است که قدمت آنها به چندین هزار سال قبل باز می گردد. متاسفانه با احداث و آبگیری سد کوچری گلپایگان ، تعداد زیادی از سنگ نگاره ای این منطقه به زیر آب رفت. ی

افتن این سنگ نگاره ها در طبیعت این قسمت از گلپایگان و خمین کار چندان ساده ای نیست . به تصاویری از این سنگ نگاره ها که در تابلوهایی در ارگ گوگد گلپایگان به نمایش گذاشته شده بود بسنده می کنم.

تصاویر 124 و 125 : سنگ نگاره های چند هزار ساله در منطقه کوچری گلپایگان   

.

تصویر 126 : و باز هم ارادتمند شما ( در حاشیه رود گلپایگان )

نویسنده: هادی انصاری