همدان کجاست؟ راهنمای کامل سفر به همدان + عکس

سفر به همدان، سفری منحصربه‌فرد و به‌یادماندنی است. وقتی صحبت از سفری جذاب و تاریخی باشد، همدان همان جایی است که گذشته و حال را به زیباترین شکل به هم پیوند می‌زند. در این مطلب از مجله گردشگری لست‌سکند، راهنمای سفر به همدان را در اختیارتان می‌گذاریم تا با نکات مهم برای سفر به همدان آشنا شوید.

همدان کجاست؟

همدان، یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران، در غرب کشور و در دامنه‌های شمالی کوه الوند واقع شده است. این شهر با ارتفاع حدود 1741 متر از سطح دریا، مرکز استان همدان است. همدان از شمال با استان‌های زنجان و قزوین، از شرق با استان مرکزی، از غرب با استان‌های کردستان و کرمانشاه و از جنوب با استان لرستان هم‌مرز است. این موقعیت جغرافیایی، همدان را به یکی از مقاصد مهم گردشگری تبدیل کرده است.

لیست قیمت امروز تورهای متنوع همدان

موقعیت همدان روی نقشه

تاریخچه همدان

همدان با نام باستانی هگمتانه، به‌عنوان نخستین پایتخت امپراتوری مادها در قرن هشتم پیش از میلاد شناخته می‌شود. این شهر در دوره هخامنشیان هم اهمیتش را حفظ کرد و به‌عنوان پایتخت تابستانی شاهان هخامنشی شناخته می‌شد. در دوره‌های بعد، همدان تحت حاکمیت اشکانیان و ساسانیان همچنان از مراکز مهم سیاسی و فرهنگی بود. با ورود اسلام و در دوره‌های مختلف اسلامی، این شهر به‌عنوان یکی از مراکز علمی و فرهنگی ایران مطرح شد. وجود آرامگاه‌هایی مانند بوعلی سینا و باباطاهر، نشان‌دهنده اهمیت همدان در تاریخ علم و ادب ایران است.

چگونه به همدان سفر کنیم؟

برای سفر به همدان، گزینه‌های متعددی پیش روی شماست و با توجه به هزینه و نوع دسترسی، می‌توانید بهترین راه را برای سفر به همدان انتخاب کنید. انواع روش‌های سفر به همدان عبارت‌اند از:

• سفر هوایی: فرودگاه همدان در ۵ کیلومتری شمال شهر واقع شده و پروازهای منظمی به مقاصد داخلی مانند تهران، مشهد و کیش دارد.
• سفر زمینی با خودروی شخصی: از تهران تا همدان حدود ۳۶۰ کیلومتر فاصله است و مسیرهای مختلفی ازجمله جاده ساوه و اتوبان تهران‌کرج‌قزوین برای دسترسی به همدان وجود دارد.
• سفر با اتوبوس: پایانه‌های مسافربری در شهرهای مختلف ایران، اتوبوس‌های مستقیمی به همدان دارند که با توجه به مبدأ سفر، می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. اغلب برنامه‌‎های سفر به همدان با تور داخلی به‌وسیله اتوبوس‌های VIP انجام می‌شوند.
• سفر با قطار: اگرچه همدان ایستگاه راه‌آهن ندارد؛ اما می‌توانید با قطار به ملایر سفر کنید و از آنجا با وسایل نقلیه عمومی به همدان برسید.

بهترین زمان سفر به همدان

همدان به‌دلیل موقعیت کوهستانی، زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل دارد. بهترین زمان برای سفر به این شهر، از اوایل تیر تا اواسط شهریور است که هوا در همدان بسیار متعادل می‌شود و حتی در برخی از شب‌های تابستان، هوا کمی سرد است. در این بازه زمانی، طبیعت همدان در زیباترین حالت خود قرار دارد و امکان بازدید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی به‌خوبی فراهم است.

در تعطیلات نوروز، هنوز همدان سرد است و معمولاً بارش باران و گاهی برف ادامه دارد؛ بنابراین، اگر می‌خواهید در فصل بهار از این شهر دیدن کنید، سفرتان را به اواخر بهار موکول کنید. در فصل پاییز، همدان سرمایی زمستانی دارد و جز در نیمه اول مهر، وضعیت آب‌وهوایی این شهر مناسب نیست. در شهریور، جشنواره‌های شیره‌پزی و صنایع‌دستی و در همدان و اطرافش برگزار می‌شوند که می‌توانند تجربه‌ای فرهنگی و جذاب برای گردشگران باشند.

چرا به همدان سفر کنیم؟

همدان، نخستین پایتخت ایران باستان، شهری است که در هر گوشه‌اش می‌توان نشانه‌ای از تاریخ و فرهنگ را دید. این شهر با نام باستانی هگمتانه، مرکز حکومت مادها بوده و آثار تاریخی متعددی ازجمله تپه هگمتانه، آرامگاه بوعلی سینا و آرامگاه باباطاهر را در خود جای داده است. غار علی‌صدر، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین غارهای آبی جهان و یکی از غارهای شگفت‌انگیز ایران، جاذبه‌ای منحصربه‌فرد است که بسیاری از افراد برای دیدنش به همدان سفر می‌کنند. همچنین، کتیبه‌های گنج‌نامه، یادگاری از دوران هخامنشیان و نشان‌دهنده قدمت و اهمیت تاریخی این منطقه هستند. علاوه‌بر جاذبه‌های تاریخی، همدان با آب‌وهوای معتدل در تابستان و مناظر طبیعی زیبا، مقصدی ایدئال برای طبیعت‌دوستان است. بازارهای سنتی، صنایع‌دستی متنوع و غذاهای محلی لذیذ، از دیگر جذابیت‌های این شهر به شمار می‌آیند.

علاوه‌بر جاذبه‌های درون‌شهری، همدان به‌دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش، دسترسی آسانی به شهرهای تاریخی و فرهنگی دیگر دارد و می‌توانید پس از سفر به همدان، به شهرهای اطرافش سفر کنید. به‌عنوان مثال، بعد از دیدن همدان، می‌توانید با سفر به کرمانشاه از آثار باستانی مانند طاق بستان و بیستون و بازارهای محلی بازدید کنید.

مدت زمان مناسب برای گردش در همدان

برای بازدید از همه جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی همدان، دست‌کم دو تا سه روز پیشنهاد می‌شود. در روز نخست، می‌توانید از تپه هگمتانه و موزه آن بازدید کنید و سپس به آرامگاه بوعلی سینا و موزه مرتبط با آن سر بزنید. می‌توانید روز دوم سفرتان را به بازدید از غار علی‌صدر همدان اختصاص دهید. این غار در ۷۵ کیلومتری همدان واقع شده و نیازمند زمانی حدود نیم‌روز برای بازدید است. در روز سوم می‌توانید کتیبه‌های گنج‌نامه و آبشار زیبای آن را مشاهده کنید و با سوارشدن بر تله‌کابین گنج‌نامه، مناظر کوه الوند را ببینید. اگر زمان کافی در اختیار داشته باشید، می‌توانید از آرامگاه باباطاهر دیدن کنید و هنگام بازدید از بازار سنتی همدان، صنایع‌دستی و سوغات این شهر را بخرید.

معروف‌ترین تله‌کابین‌های ایران کدام‌اند؟

آب‌ و هوای همدان

همدان واقع در دامنه‌های کوه الوند، آب‌وهوای کوهستانی دارد. این شهر به‌دلیل قرارگرفتن در ارتفاع زیاد و موقعیت خاص جغرافیایی، در هر فصل ویژگی‌های آب‌وهوایی منحصربه‌فردی دارد. در  ادامه، با آب و هوای همدان در هر فصل از سال، آشنا می‌شوید.

آب‌ و هوای همدان در بهار

فصل بهار در همدان با هوای خنک و مطبوع آغاز می‌شود. در این فصل، بادهایی از شمال و شمال‌شرق وارد شهر می‌شوند که معمولاً رطوبت را افزایش می‌دهند و بارش باران را به همراه دارند. گاهی اوقات، سرمای زمستان تا اواخر فروردین ادامه پیدا می‌کند؛ اما با نزدیک‌شدن به اردیبهشت، دما متعادل‌تر می‌شود و طبیعت به اوج زیبایی خود می‌رسد.

آب‌ و هوای همدان تابستان

تابستان‌های همدان به‌دلیل موقعیت کوهستانی‌اش، معتدل و دل‌پذیر است. در این فصل، دمای هوا کمتر از مناطق دیگر ایران است و شب‌ها، خنکای مطبوعی دارد. این وضعیت آب‌وهوایی، همدان را به مقصدی مناسب برای فرار از گرمای تابستانی سایر مناطق تبدیل کرده است. سفر به همدان در تابستان با تور طبیعت‌گردی بسیار محبوبیت دارد.

آب‌ و هوای همدان پاییز

پاییز در همدان با کاهش تدریجی دما و وزش بادهایی از سمت شرق و غرب همراه است. اعتدال دمایی تابستان تا اوایل مهر ادامه دارد؛ اما پس از آن، بارندگی‌ها و بادهای سرد پاییزی آغاز می‌شوند. این فصل با مناظر زیبا و رنگارنگ، جلوه‌ای خاص به شهر می‌بخشد و برای سفر پاییزی مناسب است.

آب‌ و هوای همدان زمستان

زمستان‌های همدان، سرد و برفی هستند. وجود رشته‌کوه الوند و ارتفاعات اطراف، باعث می‌شود که توده‌های هوای سرد به شهر وارد شود و دما به‌طور چشمگیری کاهش پیدا کند. در این فصل، بارش برف رایج است و گاهی اوقات دما به کمتر از صفر درجه سانتی‌گراد می‌رسد. سفر به همدان در این فصل، چندان رواج ندارد؛ زیرا برف ممکن است جاده‌های اطراف همدان را مسدود کند و گشت‌گذار داخل شهر هم با مشکل مواجه شود.

جاهای دیدنی همدان

همدان، شهری باستانی و فرهنگی در غرب ایران، میزبان مجموعه‌ای از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی است که هریک، داستانی از گذشته‌های دور را روایت می‌کنند. از آرامگاه‌های مشاهیر گرفته تا کتیبه‌های باستانی و جاذبه‌های طبیعی را می‌توانید در سفر به همدان ببینید. در ادامه، با دو نمونه از جاهای دیدنی همدان آشنا می‌شوید.

آرامگاه بوعلی سینا

آرامگاه بوعلی سینا، یادبودی باشکوه از فیلسوف و پزشک برجسته ایرانی در مرکز شهر همدان است و در میدان بوعلی سینا قرار دارد. این بنا در سال ۱۳۳۱ هجری شمسی به مناسبت هزارمین سالگرد تولد ابن‌سینا ساخته شد و ترکیبی هنرمندانه از معماری سنتی و مدرن ایرانی را به نمایش می‌گذارد. طراحی این آرامگاه، الهام‌گرفته از برج گنبد قابوس است و ۱۲ ستون به نشانه ۱۲ دانشی دارد که ابن‌سینا بر آن‌ها تسلط داشته است.

در محوطه آرامگاه، موزه‌ای با دو بخش وجود دارد؛ بخش اول شامل آثار باستانی ازجمله سکه، سفال و برنز مربوط به هزاره‌های قبل از میلاد و دوران اسلامی است و بخش دوم به کتب خطی و آثار ابن‌سینا اختصاص دارد. همچنین، کتابخانه‌ای با حدود ۸ هزار جلد کتاب در زمینه‌های مختلف در این مجموعه قرار دارد. این آرامگاه در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

موقعیت دقیق آرامگاه بوعلی سینا روی نقشه

گنج‌نامه

در دامنه‌های کوه الوند و در ۵ کیلومتری غرب همدان، مجموعه توریستی گنج‌نامه همدان قرار دارد که ترکیبی از کتیبه‌های باستانی و مناظر طبیعی خیره‌کننده است. می‌توان گفت که گنج‌نامه تا حد زیادی به برخی از جاهای دیدنی اطراف شیراز مانند نقش رستم، شباهت دارد. کتیبه‌های گنج‌نامه همدان شامل دو سنگ‌نوشته به زبان‌های فارسی باستان و ایلامی هستند که به دستور داریوش بزرگ و خشایارشا حکاکی شده‌اند و نیایش‌نامه‌هایی به اهورامزدا را در بر می‌گیرند.

در کنار این کتیبه‌ها، آبشار گنج‌نامه همدان با ارتفاع حدود ۱۲ متر قرار دارد که در تمامی فصول سال، به‌ویژه در بهار و تابستان، جلوه‌ای چشم‌نواز دارد. علاوه‌بر این، مجموعه تفریحی گنج‌نامه همدان امکاناتی نظیر تله‌کابین، سورتمه‌سواری، پیست اسکی و دیواره‌های سنگ‌نوردی را برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است. این ترکیب منحصر‌به‌فرد از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی، گنج‌نامه را به یکی از مقاصد محبوب گردشگری در همدان تبدیل کرده است. 

موقعیت دقیق گنج‌نامه همدان روی نقشه

فاصله همدان تا شهرها و مراکز مهم

• فاصله همدان تا تهران: 322 کیلومتر
• فاصله همدان تا تبریز: 565 کیلومتر
• فاصله همدان تا کرمانشاه: 187 کیلومتر
• فاصله همدان تا تویسرکان: 60 کیلومتر
• فاصله همدان تا قزوین: 238 کیلومتر
• فاصله همدان تا قم: 284 کیلومتر
• فاصله همدان تا رشت: 400 کیلومتر

سوغات همدان

همدان با سوغاتی‌های خاص و متنوع، توجه گردشگران را جلب می‌کند. از خوراکی‌های لذیذ گرفته تا صنایع‌دستی ارزشمند، هر مسافر می‌تواند بخشی از این فرهنگ کهن را به خانه ببرد. بازارهای سنتی، شیرینی‌فروشی‌ها و حتی برخی از فروشگاه‌های مدرن، بهترین مکان‌ها برای تهیه این سوغاتی‌ها هستند. در ادامه، با برخی از سوغات همدان آشنا می‌شوید.

باسلق همدان

باسلق، یکی از پرطرف‌دارترین سوغاتی‌های همدان است که در قنادی‌ها و بازارهای سنتی این شهر به‌وفور دیده می‌شود. این شیرینی سنتی با بافتی نرم و طعمی مطبوع، از نشاسته، شکر، گلاب و مغز گردو تهیه می‌شود. مسافران معمولاً باسلق را به‌عنوان سوغاتی خوشمزه و ماندگار از همدان خریداری می‌کنند. اگر به بازار بزرگ همدان سر بزنید، می‌توانید باسلق تازه و دست‌ساز را با بسته‌بندی‌های متنوع تهیه کنید.

انگشت‌پیچ همدان

انگشت‌پیچ، شیرینی خاص و کم‌نظیر همدان است که در بیشتر قنادی‌ها و فروشگاه‌های محلی عرضه می‌شود. این شیرینی سنتی از شکر، سفیده تخم‌مرغ و گلاب تهیه می‌شود و به‌دلیل غلظت زیادش، افراد محلی می‌گویند که با انگشت خورده می‌شود و نامش هم به همین دلیل، انگشت‌پیچ گذاشته شده است. این شیرینی، بیشتر به‌عنوان سوغاتی برای دوستان و خانواده خریداری می‌شود و بسته‌بندی‌های شکیل آن در بازارهای محلی برای گردشگران وجود دارد.

در همدان چه غذاهایی را امتحان کنیم؟

اگر به همدان سفر می‌کنید، حتماً غذاهای محلی این شهر را امتحان کنید. رستوران‌های سنتی، غذاخوری‌های محلی و حتی برخی از اغذیه‌فروشی‌های کنار خیابان که بهترین غذاهای خیابانی ایران را ارائه می‌دهند، مکان‌های خوبی برای تجربه طعم اصیل این غذاها هستند. هرکدام از این غذاها ریشه در فرهنگ و تاریخ همدان دارند و با مواد تازه و دستورهای سنتی تهیه می‌شوند. در ادامه، با برخی از غذاهای معروف همدان آشنا می‌شوید.

کباب سرداشی همدان

کباب سرداشی، یکی از محبوب‌ترین غذاهای سنتی همدان است که در بسیاری از رستوران‌های سنتی و مدرن شهر سرو می‌شود. این غذا با ترکیب گوشت چرخ‌کرده، پیاز و ادویه‌های خاص و به‌صورت تنوری پخته می‌شود و ظاهر آن یادآور برخی از بهترین غذاهای شمالی است. اگر به بازار یا مناطق تاریخی شهر بروید، می‌توانید رستوران‌های محلی را برای امتحان‌کردن این کباب لذیذ انتخاب کنید. این غذا، معمولاً با نان تازه و سبزی‌جات سرو می‌شود و طعم خاصی دارد که برای هر گردشگری خاطره‌انگیز خواهد بود.

آبگوشت کلم‌قمری همدان

آبگوشت کلم‌قُمری، یکی دیگر از غذاهای محلی همدان است که می‌توانید آن را در رستوران‌های سنتی این شهر سفارش دهید. این غذا، در فصول سرد سال محبوبیت بیشتری دارد و از ترکیب گوشت گوسفندی، کلم‌قمری، نخود و لوبیا تهیه می‌شود. اگر به رستوران‌های محلی سر بزنید، می‌توانید این آبگوشت مقوی و خوشمزه را امتحان کنید. برخی از خانواده‌های همدانی، این غذا را در خانه تهیه می‌کنند و از آن با مهمانانشان پذیرایی می‌کنند.

کوفته همدانی

کوفته همدانی، با طعم خاص و ظاهر منحصربه‌فردش، یکی از غذاهایی است که باید طعم آن را در سفر به همدان امتحان کنید. این غذا در رستوران‌های قدیمی شهر و حتی در مراسم خانوادگی، جایگاه ویژه‌ای دارد. مواد اصلی این غذا شامل گوشت چرخ‌کرده، برنج، لپه و سبزی‌جات معطر است که با دست به‌شکل توپ‌های بزرگ درمی‌آید و در سسی خوش‌طعم پخته می‌شود. اگر به کوفته تبریزی، به‌عنوان یکی از غذاهای سنتی تبریز، علاقه‌مندید، طعم کوفته همدانی را هم امتحان کنید تا با مزه‌های متفاوت این نوع غذا در شهرهای مختلف ایران آشنا شوید. این کوفته را می‌توانید در رستوران‌های اطراف میدان مرکزی شهر یا در غذاخوری‌های محلی پیدا کنید.

معروف‌ترین غذاهای محلی ایران؛ از کوفته تا کباب

هزینه سفر به همدان

هزینه سفر به همدان، به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهم‌ترین آن‌ها می‌تواند نوع وسیله نقلیه، مدت‌زمان سفر، نوع اقامتگاه و فعالیت‌های گردشگری باشد. انتخاب نوع وسیله نقلیه و تاریخ سفر می‌تواند تأثیر زیادی بر هزینه‌ها داشته باشد. هزینه هر نوع اقامتگاه هم از هتل‌های لوکس تا مهمان‌پذیرها و خانه‌های بوم‌گردی متنوع است. همچنین، باید هزینه بازدید از جاذبه‌های گردشگری و هزینه‌های روزمره مانند غذا و حمل‌ونقل درون‌شهری را در نظر بگیرید. برای کنترل هزینه‌ها، برنامه‌ریزی پیش از سفر و انتخاب گزینه‌های اقتصادی براساس بودجه، اهمیت دارد.درمجموع، می‌توان گفت که هزینه سفر به همدان، اقتصادی محسوب می‌شود. فقط چنانچه بخواهید هوایی به همدان سفر کنید، بلیط هواپیما ممکن است هزینه سفرتان را افزایش دهد.

سفر با تور همدان لست‌سکند

یکی از روش‌های آسان و کم‌دغدغه برای سفر به همدان، سفر به‌وسیله تور است. اگر به صفحه تور همدان در وبگاه لست‌سکند بروید، انواع مختلف تورها را به این مقصد مشاهده کنید. شما می‌توانید با استفاده از انواع‌واقسام فیلترهایی که در این صفحه می‌بینید، تور مطلوبتان را پیدا کنید و آماده سفر به همدان شوید.

سخن آخر

در این مطلب، راهنمای سفر به همدان را در اختیارتان گذاشتیم تا برنامه‌ریزی بهتری برای سفر به این شهر داشته باشید. هر گوشه از این دیار باستانی، داستانی از فرهنگ، تاریخ و هنر ایران‌زمین را روایت می‌کند. اگر تاکنون به همدان سفر کرده‌اید، چه نکات مهم دیگری را برای سفر به همدان به مسافران این مقصد دیدنی، توصیه می‌کنید؟