کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی طرحی را تصویب کرده است که به موجب آن زنان مجرد زیر ۴۰ سال باید با اجازه “ولی قهری” خود یا حکم شرعی ” حاکم شرع” از کشور خارج شوند. به این معنا که از این پس در صورت تصویب کلی این طرح زنان مجرد زیر ۴۰ سال برای دریافت گذرنامه باید از پدر، پدر جد یا کسی که قانون گذار او را ولی زن مجرد مشخص می کند، اجازه داشته باشد.
طبق قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران زنان متاهل در هر سنی برای خروج از کشور نیاز به اجازه همسر دارند، از طرف دیگر مجلس به دنبال تصویب طرحی است که براساس آن زنان مجرد بالای ۴۰ سال نیز برای خروج از کشور برای خروج از کشور باید اجازه “ولی قهری” یا ” حکم شرعی “حاکم شرع” را کسب کنند.
این طرح در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به تصویب رسیده است و قرار است پس از فرستادن این طرح به صحن علنی مجلس از سوی نمایندگان تصویب یا رد شود.
طرحی که برخی جزئیات آن با قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، به خصوص در رابطه با ولی قهری مغایرت دارد و به همین دلیل به نظر می رسد باید از سوی کمیسیون های های مرتبط یعنی کمیسیون قضایی و اجتماعی مجلس شورای اسلامی بررسی شود.
این درحالی است که تاکنون دختران مجرد بالای ۱۸ سال می توانستند با اختیار خود از کشور خارج شوند و این محدودیت ها شامل حال آنان نبود.
طرح پیشنهاد دولت است و برای حفظ سلامت خانم هاست
تصویب این طرح در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در شرایطی است که حسینی نقوی، سخنگوی این کمیسیون طرح را پیشنهاد دولت می خواند ومعتقد است: این لایحه به معنای ایجاد ممنوعیت برای خارج شدن بانوان مجرد از کشور نیست
به گفته او توجیه نمایندگان دولت در کمیسیون برای تعیین سقف سنی ۴۰ سال برای صدور گذرنامه برای بانوان مجرد این بود که در حال حاضر مراجعات زیادی از سوی بانوان مجرد برای سفر به خارج از کشور به ویژه سفرهای زیارتی میشود که در جهت حفظ سلامت و رفت و آمد و ورود و خروج و به طور کلی حفظ سلامت خانم‌ها تعیین سقف سنی ۴۰ سال برای صدور گذرنامه بهتر است.
تقوی همچنین به ایسنا می گوید: این لایحه به معنای ایجاد ممنوعیت برای خارج شدن بانوان مجرد از کشور نیست چرا که آنها به راحتی می‌توانند با داشتن اجازه ولی قهری درخواست صدورگذرنامه را داشته باشند حتی اگر ولی نیز این مجوز را نداد می‌توانند از طریق دادگاه صالحه اقدامات لازم را برای صدور گذرنامه انجام دهند.
تصویب این طرح در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در حالی است که طبق قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، “ولی قهری” شخصی است که به حکم قانون تعیین میشود و ولایت او بر یک فرد اختیاری نیست. از سوی دیگر بر اساس ماده ۱۵ قانون حمایت از خانواده، ولایت قهری تنها برای «طفل صغیر» در نظر گرفته میشود.
طبق قانون فعلی گذرنامه در جمهوری اسلامی ایران، تمام افراد زیر ۱۸ سال برای دریافت گذرنامه به اجازه رسمی ولی (پدر) یا قیم خود نیاز دارند و زنان متاهل نیز برای دریافت گذرنامه به اجازه همسر یا حاکم شرع نیاز دارند.
ولی قهری کیست؟
این طرح، در صورت تصویب، زنان مجرد زیر ۴۰ سال را برای گرفتن گذرنامه و خروج از کشور ملزم به کسب اجازه از ولی قهری خود می کند، اما در قانون مدنی جمهوری اسلامی اسلامی اشاره به ولایت ولی قهری برای زنان مجرد زیر ۴۰ سال نشده است.
طبق قانون مدنی کشور “ولی قهری” حق و تکلیفی است که قانون گذار برای اداره‌ی اموال صغیر، مجنون به پدر و جد پدری واگذار می کند. بر اساس قانون بین پدر و جد پدری از نظر ولایت متساوی است، یعنی هر دو در یک ردیف قرار دارند. در صورتی که صغیر ولی خاص (پدر و یا جد پدری) نداشته باشد و وصی هم برای او تعیین نشده باشد دادگاه برای او قیم تعیین می کند که حاکم شرع است.
در مورد فرزندان تامین وسایل زندگی آنان به عهده پدر است که این تکلیف انفاق نامیده می شود و از سوی دیگر اداره امور مالی فرزند شامل اختیارات اموال و حقوق مالی و تصمیم گیری در مورد مسایل مهم طفل نیز بر عهده پدر است که در اصطلاح قانونی به آن ولایت قهری می گویند.
بنابراین کودک تا زمانی که به سن رشد برسد دختر ۹ سال و پسر ۱۵ سال تمام تحت ولایت پدر و جد پدری است به عبارت دیگر پدر و جد پدری نسبت به کودک حق ولایت دارند. .
در مورد ولایت قهری در قرآن مجید چنین آمده است:
“اموالی را که خدا اقوام زندگانی شما قرار داد به سفیهان ندهید و از آن اموال روزی بدهید آنها را بپوشانید و با آنها سخن سخن پسندیده بگوئید. یتیمان را آزمایش کنید تا به حد نکاح برسند پس اگر آنها را رشید یافتید مالشان را به خودشان بدهید و از روی اسراف و مبادرت قبل از بلوغ آنها اموال را نخورید و هر کس غنی است، پس خود را نگهدارد و هر کس فقیر است به مقدار شایسته بخورد پس آنگاه که مال هایشان را پرداختند شاهد بگیرید و خداوند کافی است از حیث محاسبه” (سوره نساء آیه ۵).
منبع : انعکاس
