انواع گردشگری ماجراجویانه در ایران و مکان هایش را بشناسید!

احتمالا نام گردشگری ماجراجویانه یا Adventure Tourism به گوش شما خورده است. «انجمن تجاری سفرهای ماجراجویانه»، آن را  سفری تعریف می‌کند که شامل فعالیّت فیزیکی، انتقال فرهنگ یا ارتباط با طبیعت است. به عبارت دیگر، گردشگری ماجراجویانه یعنی ارتباط گرفتن با یک فرهنگ جدید و طبیعت حین انجام فعالیّت­‌های فیزیکی. برای اینکه یک ماجراجو باشید، لزوما نباید کارهایی مانند پرش آزاد و غواصی با کوسه­‌ها را انجام دهید. هر چند که هر دو فعالیّت نام برده شده، بخشی از گردشگری ماجراجویانه هستند، اما همین که خود را در شرایطی قرار دهید که فراتر از دایره امن شما است، ماجراجو شده‌­اید.

با این تعریف، گستره وسیع‌تری از فعالیّت‌ها، ماجراجویانه به حساب می‌آیند. البته که عامل خطر را نمی­‌توان نادیده گرفت. در هر حال، شما در یک سفر ماجراجویانه با خطرات بیشتری مواجه می‌شوید، اما میزان این مخاطرات در تمام فعالیّت­‌ها یکسان نیست. شخص ماجراجو می‌تواند مطابق با میزان علاقه‌مندی و ریسک‌پذیری‌اش یکی از انواع ورزش‌های این شاخه از گردشگری را انتخاب کند. مهم اینجاست که با خطرات فعالیّتی که انجام می­‌دهد آشنا باشد و آن‌ها را بپذیرد. بنابراین، گردشگری که راهی یک سفر ماجراجویانه می­‌شود، باید ریسک‌های سفرش را می‌شناسد و آنها را می‌پذیرد.

انواع گردشگری ماجراجویانه

بر اساس میزان مخاطرات و تخصصی بودن، گردشگری ماجراجویانه می‌تواند سخت یا نرم باشد. اگر برای انجام یکی از فعالیّت‌ها، جان گردشگر در معرض خطر است و برای انجام آن باید تخصص داشته باشد، گردشگری ماجراجویانه سخت و اگر غیر از این باشد، گردشگری ماجراجویانه نرم محسوب می‌شود. عمده فعالیّت­‌هایی که در این نوع از گردشگری انجام می‌شود می‌تواند هم سخت و هم نرم باشد. مثلا اگر کوهنوردی فعالیّت ماجراجویانه ما باشد، کوهنوردی به قله‌‏ای 3000 متری در هوای بهاری، گردشگری ماجراجویانه نرم و کوهنوردی به قله اورست، نمونه سخت آن است.

گستره فعالیّت­‌هایی که امروز با نام گردشگری ماجراجویانه می‌شناسیم به شدت وسیع است. اما بخشی از پرطرفدارترین آنها عبارتند از:

کوهنوردی، اسکی، اسکی کوهستان، دوچرخه‌سواری، دوچرخه‌سواری کوهستان، پرواز با پاراگلایدر، پرواز با بالن، غارنوردی، دره‌نوردی، رودخانه‌نوردی و رفتینگ، پرش آزاد، بانجی‌جامپینگ، پرش با چتر، غواصی، اسب‌سواری، کویرنوردی و جنگل‌نوردی.

در این بخش تعدادی از مقاصد گردشگری ماجراجویانه ایران را انتخاب کرده‌ایم تا به علاقه‌مندان این نوع از گردشگری در ایران معرفی کنیم. فعالیّت‌هایی که در این لیست می‌بینید امکان اجرا در بخش‌های مختلف کشور را دارند و ما یکی از آنها را به عنوان نمونه مطرح کردیم.

غارنوردی در اطراف تهران

اگر بازدید از غار را غارنوردی حساب کنید، آن وقت غارنوردی در ایران دو دسته دارد. یکی آن دسته غارهایی که مسیرکشی شده‌اند و شما هیچ تجهیزات یا تخصصی برای بازدید از آنها احتیاج ندارید و دیگری غارهایی که غارنوردان سراغ آنها می­‌روند. اگر به دسته اول علاقه دارید، علیصدر در نزدیکی همدان، کتله‌خور در زنجان، قوری‌قلعه در کرمانشاه، سهولان در نزدیکی مهاباد، کرفتو در دیواندره کردستان و چال‌نخجیر در نزدیکی اراک می­‌توانند مقاصد مناسبی برای شما باشند. برای بازدید از این غارها به راهنما نیاز ندارید. بازدید از این غارها صرفا پیاده‌روی درون غاری است که نور کافی و مسیر عبور و مرور هموار دارد.

اما اگر به دنبال هیجان بیشتری هستید، باید سراغ غارهایی بروید که پیمودن آنها نیازمند تجهیزات و راهنما است. این غارها بر اساس سختی مسیرشان درجه‌بندی شده‌اند و غارهایی وجود دارد که برای علاقه­‌مندانی که حرفه‌ای نیستند، مناسب است. البته به شرط اینکه تجهیزات غارنوردی ابتدایی مانند کفش مناسب، لباس ضدآب، چراغ پیشانی و سایر تجهیزات را داشته باشید.

در اطراف تهران چندین غار وجود دارد که پیمایش در آنها برای غیرحرفه‌ای‌‌ها مناسب است. مثلا غار هَمِلون که در منطقه فشم و میگون قرار دارد و شامل دو غار هملون کوچک و هملون بزرگ می‌شود. برای بازدید از هملون کوچک، یک روز کافی است.

غار دیگری که در نزدیکی تهران قرار دارد، رود افشان است. برای رسیدن به غار رودافشان باید از جاده فیروزکوه به سمت روستای کلاک بروید و سپس مسیر را به سمت روستای رودافشان ادامه دهید. تا روستای رودافشان 2 ساعت و پس از آن 1 ساعت تا دهانه غار راه است. غار رودافشان دهانه بزرگ و مسیری تودرتو دارد. با وجود اینکه هر دو غار گفته شده برای افراد غیرحرفه‌ای مناسب است، اما باید تجهیزات ابتدایی غارنوردی را داشته باشید و حتما باید یک راهنما شما را همراهی کند.

موج‌ سواری در ساحل رمین

روستای رمین، یک روستای کوچک و بسیار زیبا در شرق چابهار و مقصد اصلی موج‌سواری در ایران است. بادهای نسبتا شدید منطقه، باعث شده موج‌هایی به وجود بیایند که برای موج‌سواری مناسب است. از سال 1392 که یک قهرمان موج‌سواری ایرلندی، پتانسیل این ساحل برای موج‌سواری را کشف کرد، افراد زیادی با این هدف به ساحل رمین آمده‌اند. فصل موج‌سواری در رمین از بهار شروع می‌شود و تا مهر ادامه دارد.   

اگر علاقه‌مند شدید این ورزش مفرح را تجربه کنید، فقط کافیست خود را به رمین برسانید. در رمین می‌توانید از باشگاه‌های موج‌سواری تجهیزات اجاره کنید، آموزش ببینید و از موج‌سواری لذت ببرید. برای اقامت در روستا هم می‌توانید از خانه‌‌های روستایی استفاده کنید. اگر این نوع اقامتگاه مورد پسندتان نیست، حتما چیزی مطابق با سلیقه‌تان در چابهار پیدا می‌کنید. رمین تا چابهار فقط 12 کیلومتر فاصله دارد.

پاراگلایدینگ در تهران

پرواز آرزویی دیرینه و لذتی توأمان با ترس است و پرواز تفریحی با پاراگلایدر به شما این فرصت را می‌دهد که این ترس و لذت را تجربه کنید بنابراین نوعی از گردشگری ماجراجویانه در ایران محسوب می‌شود. در این پرواز، یک خلبان حرفه‌ای هدایت پاراگلایدر را به عهده دارد و شما را همراهی می‌کند.  در سایت پروازی شهید عسکری تهران یا سایت‌های پروازی عظیمیه و البرز کرج، می‌توانید پرواز با پاراگلایدر را تجربه کنید. پرواز از ارتفاع تقریبی 800 متر آغاز می‌شود و 15 تا 30 دقیقه طول می‌کشد. قرار گرفتن در چنین ارتفاعی به تنهایی هیجان‌آور است، اما اگر می‌خواهید این هیجان را دو چندان کنید، می‌توانید از پکیج‌های آکروباسی استفاده کنید که شامل حرکات آکروباتیک با پاراگلایدر است. اگر از این روش استفاده کنید به دلیل سرعت گرفتن، مدت زمان پرواز کوتاه‌تر می‌شود.

پرواز با پاراگلایدر محدودیت سنی و وزنی دارد و برای کسانی که بیماری‌های قلبی و صرع دارند، مناسب نیست.

رفتینگ در ارمندرود

رفتینگ یا قایق‌سواری در رودخانه خروشان، یکی از مهیج‌ترین تفریحات آبی دنیا است. در رفتینگ، رودخانه‌ها بر اساس میزان خروشان بودن درجه‌بندی می‌شوند و یک امتیاز از 1 تا 6 می‌گیرند. برای تمام درجه‌بندی‌ها، همراهی رفت‌گاید حرفه‌ای توصیه می‌شود. در ایران رفتینگ درجه 6 وجود ندارد و بالاترین درجه ممکن 5 است. رودخانه ارمند رود در استان چهارمحال و بختیاری، یکی از مقاصدِ پرطرفدار انواع تفریحات آبی، به‌ویژه رفتینگ است.

مانند رودخانه‌های دیگر، در ارمندرود امکان انتخاب درجه رفتینگ را دارید. پس اگر توان بدنی خوبی ندارید یا  نگران خطرات رفتینگ هستید، می‌توانید در بخشی از رودخانه که درجه پایین‌تری دارد، قایق‌سواری کنید. اگر هم دنبال هیجان هستید، از بخش‌های خروشان‌تر رودخانه دیدن کنید. درجه رفتینگ ارمندرود بین 2 تا 4 متغیر است و به انتخاب شما بستگی دارد.

فراموش نکنید رفتینگ احتیاج به تجهیزات استاندارد و تخصص دارد. بنابراین، حتما از یک رفت‌گاید کمک بگیرید. بهترین فصل هم برای لذت بردن از رفتینگ بهار است که آب رودخانه به بالاترین حد خود رسیده است.

غواصی در قشم

سایت‌های غواصی در کشور کم نیستند، اما غواصی در قشم حس و حال دیگری دارد. دلیل آن هم طبیعت زیبا و منحصر به فرد قشم است. برای غواصی باید به یکی از پارک‌های غواصی قشم مثل زیتون مراجعه کنید. بعد از پر کردن فرم‌ها، لباس‌ غواصی را تحویل می‌گیرید و وزن می‌شوید تا سایر تجهیزات مناسب با وزنتان مانند اکسیژن و کوله اکسیژن را تحویل بگیرید.

اینجاست که غواصی رسما شروع می‌شود و شما برای آشنایی با تنفس زیر آب، همراه مربی به حوضچه‌های تمرین می‌روید. بعد از تسلط به نحوه تنفس، وارد خلیج زیبای فارس می‌شوید. مربی به شما کمک می‌کند که آرام آرم در عمق بیشتری از خلیج پیش بروید. تجربه دنیای زیر آب، تجربه‌ای تکرارنشدنی است. این تجربه معمولا بین 40 دقیقه تا 1 ساعت طول می‌کشد. غواصی قشم، از نظر زیبایی‌های زیرآب و عمقی که تجربه لمس آن را پیدا می‌کنید بی‌نظیر است. البته به جز قشم، غواصی از تفریحات آبی کیش هم هست.

دره‌نوردی در رغز 

همانطور که اشاره کردیم، دره‌نوردی یکی دیگر از انواع ماجراجویی در ایران به حساب می‌آید که میان گردشگران از محبوبیت عام برخوردار نیست، اما طرفداران پروپاقرص خودش را دارد. برای دره‌نوردی، گردشگران باید لوازمی چون کلاه ایمنی، طناب‌های ضخیم، پیرنا، هارنس و کفش‌های مخصوص تهیه کنند. علاوه بر آن باید آمادگی بدنی خوبی داشته باشند که بسته به سختی دره این مورد متفاوت می‌شود. در ایران دره‌های متفاوتی وجود دارد که از لحاظ سختی متفاوت هستند، اما دره نوردی در رغز به دلیل سهولت بیشترش نسبت به سایر دره‌ها برای کسانی که تجربه کم‌تری هم دارند پیشنهاد می‌شود. دره یا تنگه رغز در نزدیکی شهر داراب استان فارس قرار گرفته است و به عنوان عروس دره‌های ایران شناخته می‌شود. در ادامه ویدئویی از دره‌نوردی در تنگه رغز می‌توانید مشاهده کنید. 

دره‌نوردی در تنگه رغز، ویدئو از کاربر لست سکند - محمد جعفر نژاد

 کویرنوردی در طبس

 کویرنوردی یکی از خاطره‌انگیز ترین انواع گردشگری ماجراجویانه است که در وهله اول پیشنهاد می‌شود به صورت گروهی آن را تجربه کنید. در این صورت هم لذت آن دوچندان خواهد و هم در این روش امنیت بیشتری وجود دارد. هرچند باتوجه به سختی کویر انتخاب شده ممکن است به یک تور لیدر نیز احتیاج پیدا کنید. باتوجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی ایران تعداد کویرهایی که ارزش بازدید و ماجراجویی داشته باشند، کم نیستند. از مرنجاب، عروس کویرهای ایران گرفته تا متین آباد و سایر کویرهای اطراف تهران که هر کدام زیبایی خاص خودشان را دارند. اما کویرنوردی در طبس به دلیل وجود امکانات توریستی و حتی جاذبه‌های گردشگری متنوعی که در اطرافش دیده می‌شود، بسیار ویژه است. 

سخن آخر

در این مطلب 7 فعالیت ماجراجویانه را در 7 مقصد گردشگری کشور دیدیم. مقاصد دیگری هم هستند که همین فعالیت‌ها را ارائه می‌دهند. مثلا غواصی کیش، پاراگلایدر اصفهان، رفتینگ زاینده رود یا غارهای متعددی که در کشور وجود دارند. اگر هر یک از این مقاصد را تجربه کرده‌اید یا مقاصد بهتری را برای فعالیّت‌های ماجراجویانه می‌شناسید، حتما با ما به اشتراک بگذارید. همچنین خوشحال می‌شویم اگر این فعالیت‌ها ماجراجویانه در ایران را انجام داده‌اید، از تجربه‌تان بگویید.

 تألیف: تیم نویسندگان لست‌سکند