اگر دوست دارید با خاص‌ترین شهرهای جهان از نظر معماری آشنا شوید همراه ما باشید. چرا که در مطلب پیش روی صحبت ما با یک سازه خاص نیست و درباره عجیب‌ترین ساختمان‌های جهان صحبت نخواهیم کرد، بلکه قرار است درباره 10 شهر و روستایی صحبت کنیم که به طور کلی با معماری منحصر به فردی ساخته شده‌اند، همچنین نگاهی به علت این معماری خاص و سر گذشت این شهرها خواهیم داشت.
روندا، اسپانیا
در استان مالاگای اسپانیا، شهری به نام روندا (Ronda) وجود دارد که در ارتفاع 750 متری نسبت به سطح دریا و در لبه پرتگاه ساخته شده است. این شهر نخستین بار در قرن 1 میلادی توسط ژولیوس سزار به نام «آسینیپو» نامگذاری شد. اما در قرن هشتم، زمانی که ارتش مورها ( مسلمانان کنونی ساکن شمال آفریقا که ریشه عرب و بربر دارند) تحت فرمان تاریک ابن زیاد به این ناحیه یورش بردند نام آن را به ازن رند اوندا یا همان روندا تغییر دادند. جهت اطلاعات بیشتر از شهر روندا روی لینک کلیک کنید.
پنتاپولیس، الجزیره
پنتاپولیس در واقع متشکل از 5 شهر مختلف است که با یک معماری منحصر به فرد در دره مذاب الجزیره ساخته شده است. این شهر که توسط قومیتی به نام مزامبیتی‌ها ساخته شده است از سال 1982 به عنوان میراث جهانی یونسکو شناخته میشود. در گذشته مزامبیتی‌ها تصمیم به تاسیس شهری می‌کنند که تحت هر شرایطی قابل سکونت باشد، از این جهت با یک معماری چندلایه 5 شهر تاسیس می‌کنند. در داخلی ترین بخش پنتاپولیس یک مسجد متحد المرکز وجود دارد و در خارجی‌ترین بخش شهر نیز نخلستانی کاشته شده است تا از شدت تابش آفتاب به لایه‌های داخلی‌تر بکاهد. علاوه بر معماری بی‌نظیر فرهنگ و حقایق فوق العاده جالبی در 5 شهر وجود دارد که پیشنهاد میشود جهت آشنایی با آن به مطلب پنتاپولیس، خاص‌ترین تمدن جهان رجوع کنید.
نیویورک سیتی، ایالات متحده آمریکا
باید قبول کنیم ساختن یک شهر در در اطراف یک پارک بزرگ، که در مرکز شهر قرار گرفته است ایده بسیار تحسین برانگیزی است (البته برعکس!). محله منهتن در شهر نیویورک صاحب بوستان 341 هکتاری سنترال پارک است. این پارک که امروزه با 42 میلیون بازدید در سال به عنوان یکی از برترین جاذبه‌های آمریکا شناخته میشود، ایده ساخت آن در سال 1853 جهت ایجاد یک پارک شهری بزرگ و زیبا همانند پارک‌های اروپایی آغاز شد. جالب است بدانید امروز چندین گونه جانوری جدید مانند اردک مندرین (mandarin duck) در این پارک کشف شده‌اند.
منتون، فرانسه
لزوما برای معماری و ظاهر متفاوت یک شهر یا روستا نیاز به پدیده‌های خاص یا ساخت و ساز‌های دقیق و منحصر به فرد نیست. گاهی با رنگ‌های زیبا می‌توان جلوه‌ای زیبا به آن شهر بخشید. منتون فرانسه یکی از همین شهرهای رنگارنگ در جهان است که دیدنش روحیه هر آدمی را می‌تواند شاد کند. البته در سراسر جهان شهر و محله‌های رنگارنگ مختلفی مانند گامچون در کره جنوبی، هاوانا در کوبا یا کیپ تاون در آفریقای جنوبی نیز وجود دارند که منتون به عنوان نماینده‌ای از آن‌ها در این مطلب انتخاب شده است.
ونیز، ایتالیا
شهر ونیز نیازی به معرفی ندارد. همه ما از شهرت و زیبایی این شهر شناور خبر داریم. شهر 250.000 نفره‌ای که متشکل از 118 جزیره و 150 کانال است. ونیز برخلاف جمعیت کمش سالانه میزبان 36 میلیون توریست است که بخش قابل توجهی از بازدید کنندگان در هنگام کارناوال ونیز به این شهر سفر می‌کنند. به جز این موارد این شهر یک تفاوت اساسی با سایر شهر و روستاهای فهرست‌مان دارد و آن مرگ تدریجی ونیز است. این شهر رویایی به دلایلی چون گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی در حال فرو رفتن زیر آب است و گفته میشود تا 100 سال آینده تنها نام این شهر باقی خواهد ماند.
کندوان، ایران
اشتباه نیست اگر بگوییم کندوان یکی از منحصر به فرد ترین روستاهای جهان است. روستایی که خانههای آن در دل کوه به دست طبیعت معماری شده است. روستای کندوان هزاران سال پیش از فوران آتشفشان کوه سهند تشکیل میشود و پس از آن‌ها به دلیل شرایط قابل سکونت، به روش معماری صخرهای به روستایی منحصر به فردی تبدیل میشود. البته در ایران چندین روستای دسکند دیگر وجود دارد امّا کندوان به دلیل اینکه همچنان جزو سکونتگاه‌های فعال است، مورد توجه است.
نوریلسک، روسیه
آیا تا به حال تجربه این را داشته‌اید که در پلی لیست موبایل‌تان مشغول به گوش دادن آهنگ‌های شاد هستید و ناگهان آهنگ غمگینی پخش میشود که حال‌‌تان را دگرگون می‌کند. شهر نوریلسک دقیقا همین نقش را در مطلب ما ایفا می‌کند. نوریلسک ملقب به افسرده‌ترین شهر جهان، در شرق رودخانه ینیسک روسیه واقع شده است. چیزی که باعث شده این شهر افسرده نامیده شود و همچنین مرتبط با موضوع مطلب امروز ما شود این است که نوریلسک درواقع یک شهر صنعتی است که میان کارخانه‌های متعددی ساخته شده است. در ابتدا نوریلسک به عنوان یک اردوگاه کار اجباری تاسیس شده و کارگران آن شامل زندانیان می‌شدند اما به مرور زمان به یک شهر تبدیل شد. گفته میشود به دلیل آلودگی‌های صنعتی عمر و سلامتی ساکنین این شهر بسیار کمتر از استاندارهای جهانی است.
شیرکاواگو، ژاپن
شیراکاواگو یک روستای تاریخی در استان گیفو در شمال ژاپن است. در ساخت خانه های این روستای کوچک سنتی، نوعی معماری خاص قدیمی به نام gasshō-zukuri کار گرفته شده است. از جمله نمادهای این نوع معماری پشت بام های کاهگلی با شیب تندی است که برای مقابله با بارش شدید برف (که در این منطقه رایج است) ساخته شده‌اند. در فصل زمستان و با بارش برف های سنگین، شیراکاواگو به یک منطقه زیبا با مناظر جادویی تبدیل می شود که البته ارتباط آن نیز با جهان خارج نیز قطع می گردد.
شفشان، مراکش و لارونگ گار، تبت
شفشان شهر فیروزه‌ای رنگی در شمال غربی مراکش است که به دلیل خانههای قدیمی و البته آبی رنگ خود شهرت بسیاری دارد. از طرفی لارونگ گار دهکده‌ای سرخ رنگ در تبت است که در مرکز آن بزرگ‌ترین مدرسه بودایی جهان به نام سرتار تشکیل شده است. در واقع این شهر و دهکده ارتباطی با یک دیگر نداشته صرفا به دلیل تضاد زیبایی که داشتند در یک عنوان ذکر شده‌اند. دیوار و خانههای شفشان آبی رنگ است زیرا مراکشی‌ها آبی را نمادی از بهشت و آسمان می‌دانند (البته نظرات مختلفی دراین باره وجود دارد). لارونگ گار هم دهکده‌ای سرخ رنگ است به این دلیل که رنگ قرمز در آیین بودائیسم مقدس محسوب میشود وعلاوه بر در و دیوار شهر بر ردای راهبان نیز دیده میشود.
بارسلونا، اسپانیا
زمانی که صحبت از معماری خاص یک شهر میشود افراد بسیاری به یاد خانههای مشبک و مربعی شکل بارسلونا می‌افتند که با نظم دقیقی کنار یک دیگر ساخته شده‌اند. البته بارسلونا همیشه به این شکل نبوده است، به طور دقیق‌تر تا قبل از قرن نوزدهم بارسلونا ساختاری شبیه به شهرهای قدیمی دیگر داشت اما به دلیل افزایش جمعیت کمبود فضا و خانه‌ها به یک معضل تبدیل گشت و لازم شد تا معماری شهر مورد بررسی قرار بگیرد. در نهایت معمار اسپانیایی به نام ldefons Cerdà با ایده‌ای نو تصمیم به ساخت شهری جدید می‌گیرد که علاوه بر فضای کافی برای زندگی، امکان ایجاد فضای سبز را داشته باشد، بتواند مغازه یا بازار در آن ایجاد شود و ظرفیت تردد وسایل نقلیه را هم داشته باشد.
تالیف: لست سکند
